Nhưng liệu những tiếng hô “Ngừng bắn!” ấy có đủ sức át đi tiếng súng đạn? Giữa lý tưởng hòa bình và thực tế chính trị đầy toan tính, câu hỏi lớn vẫn còn lơ lửng: liệu tiếng nói phản đối chiến tranh có đủ mạnh để làm thay đổi cục diện? 

Hàng chục nhà hoạt động cánh tả Israel đã tổ chức biểu tình hôm 11-7 trước Đại sứ quán Mỹ tại Tây Jerusalem, kêu gọi chấm dứt ngay cuộc chiến mà Israel đang tiến hành ở Dải Gaza. 

Họ cũng mạnh mẽ phản đối kế hoạch của Chính phủ Israel muốn dựng trại tạm cư trên đống đổ nát của thành phố Rafah, ở phía Nam Gaza. Cầm biểu ngữ và đánh trống, những người biểu tình yêu cầu ngừng bắn và lên án việc tiếp tục ném bom và diệt chủng ở Gaza.

Trong một bài đăng trên mạng xã hội X, nhóm cánh tả Free Jerusalem - những người tổ chức cuộc biểu tình - cho biết: “chúng tôi ở đây để yêu cầu chấm dứt nạn diệt chủng ở Gaza và bác bỏ kế hoạch di dời hàng loạt ở Rafah. Nói không với các trại giam, nói không với nạn đói cưỡng bức, nói không với đủ các cuộc thảm sát, nói không với chiến tranh”. 

Những người biểu tình thuộc về một nhóm nhỏ với tầm ảnh hưởng còn hạn chế trong xã hội Israel, nơi mà các cuộc thăm dò dư luận và tuyên bố chính thức cho thấy phần lớn người dân vẫn ủng hộ chiến dịch tấn công Gaza, nhưng gắn việc kết thúc chiến sự với mục tiêu đưa các con tin Israel do Hamas bắt giữ trở về.

Nhóm Free Jerusalem cũng kêu gọi thực hiện một cuộc trao đổi tù nhân toàn diện, nhằm đạt được lệnh ngừng bắn và bắt đầu tái thiết Dải Gaza. Ngày 7-7, Bộ trưởng Quốc phòng Israel Yisrael Katz tiết lộ thông tin chi tiết về “thành phố lều trại” được đề xuất, được mô tả là “thành phố nhân đạo” gồm những chiếc lều trên đống đổ nát của Rafah để tái định cư 600.000 người Palestine sau khi kiểm tra an ninh nghiêm ngặt, không được tự do rời đi sau đó. 

Nhóm này khẳng định lập trường phản đối việc di dời cưỡng bức, nói rằng: “chúng tôi nói không với trại giam, nói có với công lý và tự do cho người Palestine”. Nhóm Free Jerusalem cũng từng tổ chức nhiều cuộc biểu tình tương tự trong những tháng gần đây.

StopWar.org.uk là trang web của Liên minh Chấm dứt chiến tranh (Stop the War Coalition) - một tổ chức của Anh được thành lập để phản đối sự tham gia của Vương quốc Anh vào các cuộc xung đột quân sự. Tổ chức này vận động chống lại các cuộc chiến tranh, đặc biệt là những cuộc chiến mà họ cho là phi nghĩa và phản đối việc Anh tham gia vào các cuộc xung đột. 

Trong một diễn biến liên quan, các tổ chức phản chiến và nghiệp đoàn tại Anh đang lên tiếng phản đối việc cảnh sát Thủ đô London truy tố một loạt nhà hoạt động tham gia các cuộc biểu tình ôn hòa ủng hộ Palestine. 

Những người bị truy tố bao gồm Alex Kenny - cựu thành viên Ban điều hành của Liên minh Giáo dục quốc gia, Sophie Bolt - thư ký của Chiến dịch Giải trừ vũ khí hạt nhân, Chris Nineham - Phó Chủ tịch Liên minh Chấm dứt chiến tranh và Ben Jamal - Giám đốc Chiến dịch Đoàn kết với Palestine.

Các tổ chức chỉ trích hành động truy tố này là sự đe dọa trực tiếp đến quyền biểu tình và tự do ngôn luận, vốn là nền tảng của các phong trào công đoàn và xã hội dân sự ở Anh. Họ nhấn mạnh vai trò lâu dài và đóng góp tích cực của những người bị truy tố trong việc tổ chức các cuộc biểu tình ôn hòa suốt nhiều thập niên qua. 

Chính vì điều đó, theo tuyên bố chung từ các công đoàn đăng trên website Stop the War, nếu các cáo buộc không được rút lại, các tổ chức này để ngỏ khả năng tổ chức các hoạt động biểu tình với quy mô lớn vào ngày 31-7 tới. Đây được xem là bước leo thang đáng chú ý trong bối cảnh chính quyền Anh gần đây siết chặt các quy định về tụ tập và biểu tình.

Giới quan sát nhận định, nếu cuộc biểu tình diễn ra, nó có thể trở thành một phép thử quan trọng không chỉ đối với phong trào phản chiến mà còn cho toàn bộ phong trào công đoàn và xã hội dân sự ở Anh. Bởi vấn đề lúc này không chỉ còn là chuyện Gaza hay Palestine, mà đã chuyển thành cuộc đấu tranh rộng hơn để bảo vệ quyền tự do ngôn luận, quyền tụ tập và quyền phản biện chính sách của chính quyền. 

Các tổ chức phản chiến cảnh báo rằng, việc khởi tố những cá nhân có bề dày hoạt động ôn hòa sẽ tạo tiền lệ nguy hiểm, khiến mọi phong trào xã hội khác trong tương lai cũng có thể bị bóp nghẹt.

Song song với các cuộc biểu tình phản đối chiến tranh, xã hội Israel lúc này cũng đang hướng sự chú ý tới vấn đề con tin. Trong những ngày tới, hàng nghìn người dự kiến tham gia các cuộc biểu tình lớn, với thông điệp: “không có chiến thắng nếu chưa đưa được tất cả 50 con tin trở về”. 

Các gia đình con tin cho biết, sắp tới cũng sẽ đánh dấu ngày thứ 4.000 kể từ vụ bắt cóc binh sĩ Hadar Goldin trong cuộc chiến Gaza năm 2014 - một biến cố vẫn được nhiều người xem là vết thương chưa lành trong lòng xã hội Israel. 

Bên cạnh đó, những tranh cãi chính trị tiếp tục nóng lên khi các nhóm ủng hộ nghị sĩ Arab Ayman Odeh dự định biểu tình phản đối nỗ lực loại ông khỏi Quốc hội vì đã tuyên bố “Gaza sẽ chiến thắng” và so sánh các con tin bị giam giữ ở Gaza với người Palestine trong các nhà tù Israel, cho thấy xã hội Israel đang chia rẽ sâu sắc không chỉ vì chiến sự mà còn bởi những vấn đề nội bộ.

Tất cả những gì đang diễn ra cho thấy xã hội Israel lúc này không chỉ chia rẽ vì chiến tranh mà còn vì những bất đồng sâu sắc về cách giải quyết xung đột. Với nhiều người dân, việc đưa 50 con tin trở về không chỉ là chuyện nhân đạo, mà còn gắn liền với danh dự quốc gia và câu hỏi liệu chiến dịch ở Gaza có thể được coi là thắng lợi hay không? 

Trong khi đó, phát ngôn của nghị sĩ Ayman Odeh rằng “Gaza sẽ chiến thắng” và so sánh các con tin Israel với người Palestine trong các nhà tù, đã thổi bùng tranh cãi dữ dội. Ông trở thành tâm điểm chỉ trích, không chỉ từ các chính trị gia cánh hữu mà còn từ một bộ phận lớn công chúng. Khắp các thành phố, những cuộc biểu tình nối tiếp nhau, người thì đòi ngừng bắn, người thì kêu gọi tiếp tục tấn công để buộc Hamas trả tự do cho các con tin. 

Áp lực dồn lên Thủ tướng Benjamin Netanyahu cũng ngày một lớn, khi ông phải cân bằng giữa sức ép phải duy trì chiến dịch quân sự và làn sóng kêu gọi đàm phán để chấm dứt đổ máu. Nhiều người lo ngại Israel có thể rơi sâu hơn vào bất ổn, nếu không tìm ra con đường dung hòa giữa an ninh và hòa bình.

Không ai dám chắc liệu những cuộc biểu tình có đủ sức chấm dứt chiến tranh. Lịch sử từng có lúc chứng minh tiếng nói của đám đông có thể xoay chuyển tình thế, nhưng cũng không ít lần cho thấy bom đạn vẫn tiếp tục rơi bất chấp những tiếng hô ngừng bắn. Ở Israel, ở Gaza hay bất cứ nơi nào đang chìm trong xung đột, mỗi ngày đều đầy hy vọng xen lẫn mệt mỏi. 

Người ta vẫn xuống đường, bởi họ tin im lặng chỉ khiến bạo lực kéo dài thêm. Chiến tranh rồi sẽ kết thúc, nhưng chẳng ai biết là khi nào và cái giá của nó sẽ còn để lại bao lâu trong lòng những người đã mất đi người thân, nhà cửa, cuộc sống bình thường. 

Dù chưa thể ngay lập tức làm thay đổi tình hình, những cuộc biểu tình ít nhất đang thắp lên câu hỏi: liệu máu còn phải đổ đến bao giờ thì mới có hòa bình? Và có lẽ, chính những tiếng nói đó, dù nhỏ bé, cũng đang gieo những hạt mầm đầu tiên cho một tương lai ít đau thương hơn./.