23/11/2024 | 15:05 GMT+7 | Điện thoại: 034 39429756 | Email: hososukien@gmail.com

Thành tựu nổi bật và nền tảng quản trị tốt

Ngô Tuấn Nghĩa
PGS,TS, Viện trưởng Viện Kinh tế Chính trị học, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh
Thành tựu nổi bật và nền tảng quản trị tốt Giám sát các hoạt động tại Trung tâm hành chính công tỉnh Quảng Ninh_Ảnh: TL

Những năm gần đây, Quảng Ninh đạt được những thành tựu nổi bật về mọi mặt trong sự phát triển của tỉnh. Soi chiếu vào kinh nghiệm phát triển của Quảng Ninh, có thể thấy nổi bật những khía cạnh giải quyết các mối quan hệ trong nền tảng quản trị phát triển tốt. Tiếp cận trên cơ sở nền tảng quản trị tốt sẽ cung cấp thêm một cách quan sát sâu hơn về các kinh nghiệm phát triển của tỉnh Quảng Ninh.

Giải quyết tốt mối quan hệ về sự tham gia của các bên vào công việc quản trị phát triển

Tỉnh Quảng Ninh đã thực hiện giải quyết hiệu quả mối quan hệ về sự tham gia, đưa người dân và cộng đồng doanh nghiệp, các tổ chức xã hội vào chương trình nghị sự phát triển của địa phương. Trong đó, nổi bật hơn cả là sự tham gia của cộng đồng doanh nghiệp vào tiến trình phát triển. Nguồn lực của khu vực doanh nghiệp đã tạo ra động lực bứt tốc cho tăng trưởng, cũng như cải thiện kết cấu hạ tầng. Quan trọng hơn, việc đưa nhanh hệ thống hạ tầng vào phục vụ phát triển kinh tế đã hạn chế được sự lãng phí về nguồn lực, từ đó tạo ra nguồn lực mới mang tính tuần hoàn. Việc đẩy nhanh các vòng chu chuyển của vốn, nhất là vốn từ khu vực doanh nghiệp, kết hợp trên nền tảng nguồn lực dẫn dắt của ngân sách đã tạo ra hệ số sinh giá trị gia tăng mới. Cách thức vận hành và giải quyết mối quan hệ tham gia nguồn lực như vậy là phương thức mang tính kinh nghiệm độc đáo của Quảng Ninh trong phát triển hạ tầng và lấy hạ tầng làm khâu đột phá cho sự phát triển nền tảng sản xuất và dịch vụ. Logic phát triển như vậy của Quảng Ninh đã bám đúng và phản ánh chính xác tính quy luật của tiến trình hiện đại hóa rằng quy hoạch và hạ tầng phải đi trước một bước.

Sự tham gia của các bên không chỉ có cộng đồng doanh nghiệp, các chương trình nghị sự phát triển của Quảng Ninh đã sớm đưa người dân vào trung tâm của quá trình phát triển, các kế hoạch, triển khai mặt bằng cho phát triển hạ tầng kinh tế xã hội, cho sự chuyển dịch cơ cấu và phương hướng chuyển dịch diện mạo phát triển đô thị của Quảng Ninh đã luôn được người dân tham gia và sẵn sàng hưởng ứng. Động lực của sự hưởng ứng một cách tích cực này của người dân với các cấp ủy đảng và chính quyền chính là sự quan tâm chăm lo và giải quyết hài hòa các quan hệ lợi ích giữa các cộng đồng người có quyền lợi và trách nhiệm liên quan. Từ đó, việc người dân sẵn sàng thực hiện và hưởng ứng tiến trình phát triển bằng các hành động tham gia chủ động, tự giác đã tạo ra dư địa không chỉ về thời gian, mà chính là tốc độ và đây cũng chính là nguồn lực do tiết kiệm được thời gian tổ chức thực hiện.

Các cộng đồng dân cư dù trên đất liền hay các vạn chài sinh sống trên không gian biển vốn phức tạp và nhiều khó khăn, song Quảng Ninh trong thời gian ngắn đã giải quyết tốt việc sắp xếp, tạo nơi sống và sinh kế cho hàng nghìn hộ dân khi thực hiện các chủ trương phát triển mới, mang tính đột phá. Điều này cho thấy, việc tham gia của các bên trong quá trình nghị sự phát triển là một giá trị có tầm quan trọng hơn cả nguồn lực. Về điểm này, Quảng Ninh đã giải quyết tốt mối quan hệ không đơn giản này. Quan trọng hơn, ở Quảng Ninh, sự tham gia của cộng đồng doanh nghiệp và người dân vào nghị sự phát triển là thực chất và có hiệu quả cụ thể. Sự bùng nổ của các cấu trúc đô thị hiện đại, các hệ thống hạ tầng thuận tiện và không gian bề thế gắn với khai thác lợi thế biển và nguồn lực đất đai cho thấy rõ hiệu quả của sự tham gia bởi người dân và cộng đồng doanh nghiệp cũng như các bên liên quan vào sự tiến trình quản trị phát triển của Quảng Ninh. Kinh nghiệm này là hết sức quý giá, có thể phát huy ở nhiều địa phương trong phạm vi cả nước.

Thực hiện hiệu quả chuẩn mực minh bạch và pháp quyền trong tổ chức không gian phát triển

Với sự quyết tâm chính trị đặc biệt cao, Quảng Ninh trong những năm gần đây luôn là một và trong những địa phương đi đầu về thực hiện chuẩn mực minh bạch và nguyên tắc pháp quyền xã hội chủ nghĩa trong thực hiện phát triển. Công cuộc cải cách hành chính công, thực hiện đi đầu trong các đề án cải cách thủ tục hành chính, thực hiện tạo lập môi trường thuận lợi nhất, chi phí thấp nhất trong cung ứng dịch vụ công và dịch vụ xã hội cho người dân là điểm trọng tâm có tác động lan tỏa đặc biệt tích cực đối với không khí và tâm lý của cộng đồng kinh doanh cũng như người dân.

Các đề án đi đầu cả nước về thí điểm cải cách tinh giản bộ máy, thông tin số hóa các dữ liệu cho phát triển được triển khai với sự quyết tâm trực tiếp, đi đầu của hệ thống chính trị tỉnh Quảng Ninh đã là tiền đề cho việc tạo ra sinh thái minh bạch trong phát triển. Cùng với đó, việc chuẩn hóa và công khai hóa các thủ tục, chuẩn mực lấy mục tiêu vì người dân và do người dân đã tạo ra đường nét của sự hiện thực hóa chuẩn mực pháp quyền xã hội chủ nghĩa trong thực hiện nền quản trị phát triển tốt.

Không dừng ở sự ban hành, các cấp chính quyền và các cơ quan chức năng của Quảng Ninh còn thường xuyên lắng nghe, đối thoại với người dân và cộng đồng doanh nghiệp, từ đó khám phá được chính xác tâm tư, nguyện vọng của người dân cũng như cộng đồng doanh nghiệp và đề ra được các quyết sách phù hợp. Đây chính là biểu hiện của việc giải quyết tốt mối quan hệ giữa yêu cầu về minh bạch trong sự liên hệ với nguyên tắc pháp quyền xã hội chủ nghĩa. Việc lắng nghe dân, gần dân, tạo lập nền tảng quy chế, quy định hướng tới người dân và do người dân đề xuất, vì người dân mà tổ chức thực hiện chính là cách thức tốt nhất cho việc cụ thể hóa nguyên tắc pháp quyền xã hội chủ nghĩa trong thực thi quản trị phát triển.

Chuẩn mực về minh bạch đòi hỏi sự sẵn sàng hy sinh những lợi ích cục bộ, hẹp hòi, tạo động lực lợi ích lớn dải hạn. Xét ở khía cạnh này, Quảng Ninh đã giải quyết tốt thứ tự ưu tiên về việc chú trọng lợi ích chung, lợi ích của người dân, lợi ích của sự phát triển là trước hết, trên hết, sẵn sàng chấp nhận hy sinh các lợi ích hạn hẹp, cục bộ để tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp, đây là tiềm năng động lực lợi ích to lớn trong tương lai phát triển. Cũng từ động lực lợi ích được bảo đảm, người dân và cộng đồng doanh nghiệp luôn quan tâm, ủng hộ sự phát triển và sẵn sàng đưa nguồn lực của mình vào dòng nguồn lực chung để tham gia phát triển kể cả kết cấu hạ tầng kinh tế cũng như kết cấu hạ tầng xã hội.

Không dừng lại ở đó, các quyết tâm chính trị về việc thực hiện các đề án đi đầu về đổi mới tinh giản, gọn nhẹ bộ máy, thực hiện nâng cao chất lượng dịch vụ công đã góp phần từng bước cụ thể hóa cấu trúc nguyên tắc pháp quyền trong phát triển. Việc áp dụng luật pháp đã được thực hiện nghiêm minh. Những khung khổ thể chế vượt trội đã được cấp ủy đảng, chính quyền Quảng Ninh mạnh dạn đề xuất khi chưa có hành lang thể chế đầy đủ và hoàn thiện phản ánh tư duy dám nghĩ, dám làm vì sự nghiệp phát triển chung. Kinh nghiệm giải quyết mối quan hệ giữa chuẩn mực minh bạch và pháp quyền xã hội chủ nghĩa đã được Quảng Ninh thể hiện rõ nét. Chính nhờ kinh nghiệm này, sức giải phóng nguồn lực và niềm tin của cộng đồng người dân, doanh nghiệp vì thế luôn được cải thiện tốt hơn.

Thực hiện tốt mục tiêu bao trùm, bền vững, không ai bị bỏ lại phía sau

Quảng Ninh những năm qua và hiện nay cho thấy, ngay từ đầu tỉnh đã hiện thực hóa nguyên tắc thực hiện kết hợp tăng trưởng đi liền với tiến bộ và công bằng xã hội trong suốt quá trình phát triển, từ đó tạo hiệu ứng phát triển bao trùm, không ai bị bỏ lại phía sau, bền vững cả về kinh tế, chính trị, xã hội, an ninh và trật tự văn minh sinh thái sáng tạo đến không chỉ các đô thị lõi của tỉnh mà còn lan tỏa tới các địa bàn miền núi và hải đảo. Diện mạo văn minh vật chất, nhất là hệ thống hạ tầng giao thông được thúc đẩy phát triển mang tính đột phá trong hạ tầng cứng đã tạo ra cơ hội thụ hưởng thành quả phát triển cho đại chúng các cộng đồng dân cư. Rút ngắn khoảng cách và thuận lợi hóa cho dòng hàng hóa, dịch vụ, nguồn lực và con người chính là nguồn lực để bù đắp lại cho những địa bàn còn kém về năng suất lao động và trình độ phát triển sinh kế.

Khai thác và định vị tốt lợi thế và quảng bá thương hiệu địa phương với thế giới

Cùng với việc giải quyết tốt các chuẩn mực của nền quản trị địa phương tốt, Quảng Ninh đã khéo léo khai thác tiềm năng cứng cũng như tiềm năng mềm của mình thông qua việc định vị quan hệ phát triển với các quốc gia trong khu vực và trên bản đồ du lịch thế giới. Công cuộc quảng bá, xúc tiến du lịch, đầu tư được thực hiện thường xuyên đã tạo điều kiện để thế giới biết đến Quảng Ninh, thấu hiểu và đồng thuận với Quảng Ninh về mục tiêu phát triển. Nhờ đó, việc khai thác các tiềm năng của Quảng Ninh đã không chỉ là giải pháp mang tính địa phương mà có thể được xem như kinh nghiệm mang tính khu vực và quốc tế về phát triển dựa trên tư duy sáng tạo.

Công tác chăm lo an sinh và phúc lợi công, phúc lợi cá nhân của người dân thông qua nhiều khía cạnh thể hiện chỉ số tiến bộ xã hội như về thu nhập, sinh kế, nước sạch, hưởng thụ văn hóa, chăm sóc y tế, giáo dục, thuận lợi hóa đi lại và thuận lợi hóa cách thức đáp ứng nhu cầu dịch vụ thiết yếu của người dân tại các cộng đồng cũng như địa bàn dân cư, không phân biệt đô thị, miền núi, hải đảo đã cho phép thấy được việc giải quyết rất tốt chuẩn mực thu hút và bao trùm trong thực hiện quản trị tốt địa phương ở Quảng Ninh.

Xét về dài hạn, kinh nghiệm này chính là một nguồn lực tiềm tàng mà Quảng Ninh có thể phát huy hiệu quả việc tăng chỉ số hạnh phúc của con người và phúc lợi xã hội tối đa trên phạm vi tổng thể với chi phí và tổn thất xã hội là thấp nhất. Trong điều kiện kinh tế thị trường và hội nhập, việc phải chi phí ít hơn cho các phí tổn xã hội chính là nguồn lực cho đầu tư phát triển và cải thiện trình độ văn minh xã hội.

Giải quyết tốt mối quan hệ về sự kịp thời, hiệu lực, hiệu quả và đồng thuận trong tiến trình phát triển và hội nhập

Không khí và tâm lý chính trị trong cộng đồng dân cư sẽ là chỉ số đo lường tính kịp thời, hiệu quả và đồng thuận trong tổ chức thực hiện phát triển ở địa phương. Về mặt này, trong phát triển của Quảng Ninh đã cho thấy nhiều khía cạnh rất đáng chú ý. Trước hết là về tư duy chỉ đạo phát triển, cấp ủy và chính quyền của tỉnh Quảng Ninh đã đúng và trúng khi xác định rõ quan điểm học tập tư tưởng Hồ Chí Minh với sự kiên định mục tiêu “việc gì có lợi cho dân, cho nước thì hết sức làm”. Tư duy đúng này đã đưa đến nhiều ý tưởng sáng tạo, các cấp ủy và chính quyền không ngừng thôi thúc tìm kiếm các giải pháp mới, hướng đến sự tốt hơn, hoàn chỉnh hơn, thuận lợi hơn và nhiều lợi ích hơn cho người dân và sự nghiệp phát triển chung. Kinh nghiệm này cho thấy, chỉ có tư duy đúng mới có giải pháp chính xác.

Bên cạnh đó, việc tạo dựng niềm tin cho người dân một cách thực chất, thực lòng đã làm cho nhân dân tin tưởng vào cấp ủy và chính quyền địa phương, tin tưởng vào các biện pháp đổi mới và tổ chức thực hiện. Sự đồng thuận đạt được một cách tự giác, trở thành sắc thái văn hóa trong suy nghĩ của cả người dân và chính quyền các cấp. Mối quan hệ này thể hiện sinh động bức tranh các quan điểm lạc quan, phấn khởi của người dân Quảng Ninh trong các địa bàn dân cư khác nhau. Không khí và niềm tin từ người dân đối với sự nghiệp phát triển cho thấy kinh nghiệm quý báu trong bài học về sự phát huy sức dân và khối đại đoàn kết trong phát triển./.

Chuyên mục: Bên lề sự kiện