Từ Tạp chí Đỏ đến Tạp chí Cộng sản: 95 năm giữ vững ngọn cờ lý luận hàng đầu của Đảng
Giai đoạn 2020 - 2025, trong điều kiện mới, Tạp chí Cộng sản bổ sung các chuyên trang, ra mắt thêm những ấn phẩm, đổi mới trong công tác tổ chức nội dung, xuất bản, tạo đột phá về ấn phẩm và phương thức tuyên truyền; góp phần vào công tác nghiên cứu, tuyên truyền lý luận chính trị của Đảng trong tình hình mới, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.
I. DẤU MỐC TẠP CHÍ ĐỎ ĐẾN TẠP CHÍ CỘNG SẢN HIỆN NAY
Dấu mốc quan trọng
Theo biên bản vắn tắt của Hội nghị hợp nhất Đảng (bản dịch) đề ngày 7-2-1930 hiện được lưu giữ tại Cục Lưu trữ Văn phòng Trung ương Đảng, cùng với việc thông qua các văn kiện quan trọng của Đảng, Hội nghị đã quyết định: “Ban trung ương có thể xuất bản một tạp chí lý luận và ba tờ báo tuyên truyền của ba xứ”.
Thực hiện quyết định của Hội nghị thành lập Đảng, Tạp chí Đỏ được xuất bản, người sáng lập và chủ biên đầu tiên là đồng chí Nguyễn Ái Quốc. Tạp chí Đỏ số 1 ra mắt bạn đọc ngày 5-8-1930, với khổ 13x19cm, chữ đánh máy, in rônêô. Hiện nay, Cục Lưu trữ Văn phòng Trung ương Đảng còn lưu giữ Tạp chí Đỏ số 1 (ra ngày 5-8-1930), số 2 (không đề ngày tháng), số 3 (ra ngày 25-8-1930), số 9 (không đề ngày tháng).
Theo lời ghi trong hồ sơ lưu trữ của Quốc tế cộng sản, Tạp chí Đỏ được xuất bản ở Trung Quốc.
Căn cứ vào nội dung những số Tạp chí Đỏ còn lưu giữ được, nhận thấy Tạp chí đã giới thiệu những vấn đề lý luận (ví dụ vấn đề tư sản dân quyền cách mạng), trình bày những kinh nghiệm hoạt động cách mạng (như kinh nghiệm cuộc bãi công ở Thượng Hải), hoặc hướng dẫn một cách có hệ thống các mặt công tác (ví dụ việc giữ bí mật, công tác rải truyền đơn và phát hành báo...).
Trong năm đầu Đảng vừa mới thành lập, phần đông cán bộ, đảng viên còn bỡ ngỡ trong hoạt động, lại chưa hiểu biết gì nhiều về chủ nghĩa Mác - Lênin, Tạp chí Đỏ đã có tác dụng tích cực trong việc hướng dẫn nhận thức, hướng dẫn công tác cho cán bộ, đảng viên.
Tuy về nội dung và hình thức còn đơn giản, do phải thích ứng với điều kiện Đảng mới thành lập và còn hoạt động bí mật, Tạp chí Đỏ đã thể hiện rõ tính chất một tạp chí lý luận của Đảng, ở chỗ không làm nhiệm vụ thông tin như các tờ báo mà chủ yếu hướng dẫn nhận thức, nâng cao trình độ hiểu biết trong hoạt động cách mạng.
Gắn liền với vai trò lãnh đạo của Đảng
Từ dấu mốc Tạp chí Đỏ, qua các giai đoạn cách mạng, tạp chí lý luận của Đảng nối tiếp nhau ra mắt bạn đọc, với những tên gọi khác nhau như Tạp chí Đỏ, Tạp chí Bônsơvic, Tạp chí Cộng sản, Tạp chí Sinh hoạt nội bộ, Tạp chí Học tập.
Năm 1975, cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ, cứu nước của nhân dân ta giành thắng lợi trọn vẹn, nước nhà được thống nhất. Đại hội IV của Đảng họp vào tháng 12-1976 vạch ra đường lối của cách mạng xã hội chủ nghĩa trong phạm vi cả nước. Đại hội cũng quyết định đổi tên Đảng Lao động Việt Nam thành Đảng Cộng sản Việt Nam.
Trên cơ sở tình hình và nhiệm vụ trong giai đoạn mới, ngày 5-1-1977, Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa IV) ra Nghị quyết số 01/NQ-TW đổi tên Tạp chí Học tập thành Tạp chí Cộng sản, phù hợp với tình hình và nhiệm vụ cách mạng trong giai đoạn mới và phù hợp với việc đổi tên Đảng.
Tuy tên gọi của Tạp chí có lúc khác nhau ở từng giai đoạn lịch sử, trong đó tên gọi Tạp chí Cộng sản được dùng đến 5 lần, nhưng xét về mặt nội dung, Tạp chí luôn luôn là tạp chí lý luận chính trị của Đảng. Giữ vững ngọn cờ tư tưởng chính trị hàng đầu của Đảng, tạp chí lý luận của Đảng luôn gắn liền với vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, đồng hành cùng sự nghiệp cách mạng vẻ vang của dân tộc và của Đảng.
Qua những chặng đường phát triển, Tạp chí không ngừng trưởng thành, có những đóng góp tích cực vào việc vận dụng và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, vào công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị, tư tưởng, giáo dục lý luận của Đảng.
Nhiệm vụ mới trong kỷ nguyên mới
Thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW, ngày 25-10-2017, của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”, ngày 28-12-2024, Bộ Chính trị ban hành Quyết định số 213-QĐ/TW, “Về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của Tạp chí Cộng sản”.
Theo Quyết định, Tạp chí Cộng sản tiếp nhận chức năng, nhiệm vụ của các tạp chí ban Đảng Trung ương, đồng thời tiếp tục triển khai sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy hoạt động với cơ cấu bộ máy gồm 13 đơn vị cấp vụ trực thuộc, với nhiệm vụ cụ thể sau:
1. Tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận
a) Tập trung nghiên cứu những vấn đề lý luận chính trị quan trọng, góp phần làm sáng tỏ và bổ sung, phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, lý luận về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, về đường lối đổi mới của Đảng, về kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
b) Nghiên cứu, tổng kết lý luận những mô hình mới, cách làm sáng tạo từ thực tiễn trong nước và kinh nghiệm quốc tế để góp phần bổ sung, phát triển lý luận chính trị của Đảng.
c) Hướng dẫn lý luận và hoạt động thực tiễn cho cán bộ, đảng viên, trước hết là đội ngũ cán bộ trung, cao cấp của Đảng; góp phần động viên phong trào quần chúng hành động cách mạng, thực hiện tốt hai nhiệm vụ chiến lược là xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa trong kỷ nguyên phát triển mới của dân tộc.
2. Nghiên cứu khoa học lý luận chính trị
Chủ trì, tham gia các chương trình nghiên cứu khoa học lý luận chính trị, đề tài do Bộ Chính trị, Ban Bí thư giao hoặc do Tạp chí Cộng sản đề xuất được Bộ Chính trị, Ban Bí thư chấp thuận; các chương trình khoa học quốc gia, đề tài khoa học xã hội và nhân văn các cấp để phục vụ nhiệm vụ nghiên cứu, tuyên truyền, góp phần làm sáng tỏ những vấn đề lý luận và thực tiễn mới về lý luận chính trị của Đảng Cộng sản Việt Nam.
3. Tuyên truyền, giáo dục
Tuyên truyền, giáo dục những vấn đề cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, lý luận về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam; những định hướng đột phá mang tính cách mạng trong kỷ nguyên phát triển mới của đất nước; quan điểm, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; đời sống sinh hoạt của Đảng, của đất nước trong kỷ nguyên mới; những vấn đề trọng tâm của công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị; xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và phát huy nền dân chủ xã hội chủ nghĩa; những vấn đề quốc tế. Phát hiện, tuyên truyền, cổ vũ những nhân tố mới, những điển hình tiên tiến trong phong trào thi đua yêu nước; việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.
4. Đấu tranh phản bác các tư tưởng, luận điệu xuyên tạc, sai trái, thù địch, bảo vệ chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước
a) Đấu tranh, phản bác bằng lý luận đối với các tư tưởng, luận điệu xuyên tạc, sai trái, thù địch, bảo vệ chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối đổi mới của Đảng, bảo vệ Đảng, Nhà nước, Nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa. Nghiên cứu, cung cấp quan điểm, lập luận cho cán bộ, đảng viên, quần chúng nhân dân sử dụng trong công tác đấu tranh tư tưởng.
b) Phê phán bằng lý luận trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, tình trạng suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, các biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ Đảng.
5. Công tác thông tin đối ngoại và hợp tác quốc tế
a) Chủ động và tích cực tuyên truyền những vấn đề lý luận chính trị trên các trang tiếng nước ngoài của Tạp chí Cộng sản điện tử, cung cấp bài về các vấn đề lý luận chính trị đã dịch sang tiếng Anh cho Ban Quản trị Solidnet.org của các đảng cộng sản và công nhân quốc tế, góp phần giúp cộng đồng quốc tế hiểu đúng, hiểu rõ về hệ tư tưởng cách mạng, lý luận về đường lối đổi mới của Đảng Cộng sản Việt Nam, về kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam.
b) Xây dựng mối quan hệ hữu nghị và hợp tác với các cơ quan lý luận chính trị, các cơ sở nghiên cứu khoa học lý luận chính trị của các đảng cộng sản và công nhân, các đảng cầm quyền và các tổ chức tiến bộ trên thế giới, nhằm góp phần nâng cao chất lượng công tác lý luận chính trị của Đảng, đóng góp vào việc thắt chặt, tăng cường quan hệ đối ngoại của Đảng Cộng sản Việt Nam với các chính đảng trên thế giới, của Việt Nam với các nước.
6. Tham gia tuyên truyền, phổ biến nghiệp vụ công tác đảng cho cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên.
7. Là Cơ quan Thường trực Giải báo chí toàn quốc về xây dựng Đảng (Giải Búa liềm vàng).
II. KHẲNG ĐỊNH VAI TRÒ CƠ QUAN LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ CỦA ĐẢNG QUA CÁC THỜI KỲ
Giai đoạn 1930 - 1945
Giai đoạn này, việc xuất bản và đưa tạp chí Đảng đến tay người đọc phải kinh qua nhiều khó khăn, nguy hiểm. Các tạp chí Đảng, từ Tạp chí Đỏ (năm 1930) đến Tạp chí Cộng sản (năm 1950), đã giúp bạn đọc tìm hiểu chủ nghĩa Mác - Lênin, dùng lý luận Mác - Lênin để phân tích những vấn đề của cách mạng Việt Nam, trước hết là những vấn đề nổi bật của từng thời kỳ cách mạng, giúp cán bộ, đảng viên và quần chúng những cơ sở nhận thức để quán triệt đường lối, chính sách của Đảng.
Các tạp chí Đảng góp phần quan trọng vào việc giáo dục chính trị, tư tưởng cho cán bộ, đảng viên, giúp họ có phương hướng hành động đúng. Các tạp chí Đảng cũng là những tài liệu hướng dẫn công tác bổ ích và thiết thực đối với đội ngũ cán bộ làm công tác tư tưởng của Đảng. Vì vậy, có thể khẳng định, trong sự lớn mạnh của Đảng qua muôn vàn thử thách của chặng đường 1930 - 1954, có sự đóng góp không nhỏ của Tạp chí Cộng sản.
Giai đoạn 1955 - 1976
Giai đoạn 1955 - 1976, cùng với Tạp chí Tiền Phong (do Trung ương cục miền Nam của Đảng xuất bản những năm 1962 - 1975), với tên gọi Tạp chí Học tập, Tạp chí có những đóng góp đáng chú ý sau:
Tạp chí tuyên truyền tập trung cho đường lối chống đế quốc Mỹ, cứu nước và đấu tranh thực hiện thống nhất nước nhà. Gắn với nhiệm vụ này, việc xây dựng quân đội, củng cố quốc phòng được Tạp chí rất coi trọng.
Tạp chí góp phần đắc lực vào việc thực hiện các nhiệm vụ: sửa sai và hoàn thành cải cách ruộng đất, chỉnh đốn tổ chức; cải tạo xã hội chủ nghĩa và xây dựng chủ nghĩa xã hội, khôi phục và phát triển kinh tế, phát triển văn hóa, tiến hành 3 cuộc cách mạng, thực hiện công nghiệp hóa xã hội chủ nghĩa,... làm cho miền Bắc trở thành cơ sở vững chắc cho công cuộc chống Mỹ, cứu nước của toàn dân ta. Những nhiệm vụ đó không tách rời việc củng cố nhà nước dân chủ nhân dân.
Cùng với việc phục vụ công tác xây dựng Đảng về tổ chức, Tạp chí tích cực đấu tranh chống những tư tưởng sai lầm trong một bộ phận cán bộ, đảng viên, góp phần nâng cao phẩm chất cách mạng cho mọi người, củng cố đoàn kết nhất trí trong Đảng.
Tạp chí tích cực tuyên truyền đường lối đối ngoại và quan điểm quốc tế của Đảng; phê phán chủ nghĩa xét lại hiện đại, chủ nghĩa cơ hội,... bảo vệ sự trong sáng của chủ nghĩa Mác - Lênin, bảo vệ sự đoàn kết quốc tế; kiên quyết chống chủ nghĩa đế quốc, ủng hộ cuộc đấu tranh của nhân dân thế giới vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội.
Giai đoạn 1977 - 1986
Nội dung của Tạp chí, về cơ bản, đáp ứng đúng những yêu cầu của công tác lý luận trong từng thời kỳ cách mạng, đồng thời phản ánh sự tìm tòi nhằm vận dụng ngày càng sát hợp lý luận Mác - Lênin vào thực tiễn nước ta, thúc đẩy cách mạng Việt Nam tiến tới.
Những bài viết của Tạp chí phục vụ Nghị quyết Trung ương 6 (khóa IV) và Nghị quyết Trung ương 8 (khóa V) vừa thể hiện đúng những quan điểm của Đảng, vừa có những tìm tòi, phù hợp với tình hình thực tế.
Kết hợp lý luận với thực tế, Tạp chí có những bài viết kịp thời, có tác dụng tốt trong chỉ đạo thực tiễn về các vấn đề: khoán trong nông nghiệp; kế hoạch ba phần... Chính sự tìm tòi đó là những cơ sở để góp phần cùng toàn Đảng tìm ra định hướng đúng và những quan điểm đúng của công cuộc đổi mới trong giai đoạn tiếp theo của cách mạng Việt Nam.
Tạp chí cũng đứng ở tuyến đầu của cuộc đấu tranh tư tưởng của Đảng, góp phần tích cực bảo vệ sự trong sáng của chủ nghĩa Mác - Lênin, bảo vệ đường lối và quan điểm cách mạng của Đảng ta.
|
Giai đoạn 1986 - 1996 “Trong công cuộc đổi mới do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo, Tạp chí Cộng sản đã tiếp tục phát huy được truyền thống và những ưu điểm đã có, đồng thời có những bước tiến mới. Nội dung của tạp chí được chuyển hướng để bắt kịp những yêu cầu của giai đoạn mới. Nhiều lĩnh vực quan trọng của công cuộc đổi mới đã được tạp chí đề cập dưới ánh sáng của tư duy mới đúng đắn. Tạp chí đã tập trung làm sáng tỏ và tuyên truyền rộng rãi những quan điểm của Đại hội VI, Đại hội VII và của Hội nghị đại biểu giữa nhiệm kỳ; các nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư; các chủ trương, chính sách của Nhà nước. Vận dụng chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh vào hoàn cảnh cụ thể của nước ta, tạp chí đã lý giải, phân tích và bước đầu tổng kết một số vấn đề nóng hổi của công cuộc đổi mới, đã nghiên cứu và giới thiệu kinh nghiệm của các điển hình tiên tiến. Tạp chí đã phê phán những quan điểm sai trái và những hiện tượng tiêu cực trong xã hội, bảo vệ chủ nghĩa Mác - Lênin, bảo vệ quan điểm và đường lối của Đảng, củng cố niềm tin và định hướng chính trị, tăng cường đoàn kết thống nhất trong Đảng và trong nhân dân. Tạp chí đã góp phần trang bị cho cán bộ, đảng viên và đông đảo bạn đọc những nhận thức mới đúng đắn... Trung ương Đảng đánh giá cao những thành tựu của tạp chí trong sự nghiệp đổi mới”. Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Đào Duy Tùng (Phát biểu tại lễ kỷ niệm 65 năm Ngày Tạp chí lý luận - chính trị của Đảng ra số đầu (1930 - 1995) và 40 năm ra đều kỳ (12-1955 - 12-1995) |
Giai đoạn 2010 đến nay
Ngày 9-6-2012, đồng chí Nguyễn Phú Trọng - Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, nguyên Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản - về thăm, làm việc với cán bộ, phóng viên, biên tập viên của Tạp chí Cộng sản và khẳng định: “Tạp chí đã có nhiều đổi mới và tiếp tục có những đổi mới, đặc biệt đã bám sát Nghị quyết Đại hội XI của Đảng, có một loạt chuyên đề tuyên truyền khá hệ thống... Tạp chí bám sát nội dung chương trình công tác của Trung ương để xác định chương trình biên tập, tổ chức hội thảo, tọa đàm khoa học, cung cấp tư liệu, đóng góp ý kiến với Trung ương. Trước khi Trung ương họp, Tạp chí tổ chức hội thảo, tọa đàm về những nội dung Trung ương sẽ thảo luận. Sau khi Trung ương có kết luận, ra nghị quyết, Tạp chí lại tổ chức tọa đàm, hội thảo để làm rõ hơn cơ sở khoa học, cơ sở lý luận và thực tiễn của các quyết sách của Trung ương... Hơn một năm qua, Tạp chí đã tổ chức được 10 cuộc hội thảo và 6 cuộc tọa đàm khoa học, tổng số là 16 cuộc trong 18 tháng... Bằng hoạt động này, Tạp chí đã đóng góp vào thành tựu chung của Đảng trong công tác lý luận và góp phần vào công cuộc đổi mới của đất nước”.
|
Ngày nay, trong sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, phát huy truyền thống vẻ vang, Tạp chí Cộng sản tiếp tục làm tốt chức năng là cơ quan lý luận và chính trị của Đảng, góp phần làm rõ nhiều vấn đề lý luận đặt ra trên con đường phát triển của đất nước, tuyên truyền quan điểm, đường lối của Đảng, luật pháp, chính sách của Nhà nước, đấu tranh với những nhận thức và quan điểm sai trái, sự chống phá trên lĩnh vực tư tưởng, lý luận của các thế lực thù địch; đóng góp tích cực vào những thành tựu chung của đất nước. Đồng chí Trương Tấn Sang - Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư nhận định về Tạp chí Cộng sản nhân dịp Tạp chí kỷ niệm 80 năm Ngày xuất bản số đầu tiên (5-8-1930 - 5-8-2010) |
|
Tạp chí Cộng sản đã có những đóng góp quan trọng trong công tác lý luận, vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, xây dựng các cơ sở về khoa học và thực tiễn cho việc hoạch định đường lối cách mạng của Đảng, làm nổi bật những cống hiến về lý luận và thực tiễn của Đảng ta vào kho tàng lý luận cách mạng vô sản của thế giới. Tạp chí Cộng sản đã có nhiều cố gắng trong công tác tuyên truyên và tổ chức thực hiện đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nghiên cứu khoa học, tổng kết thực tiễn và phát triển các mối quan hệ hợp tác quốc tế. Trong bối cảnh tình hình thế giới có những biến động phức tạp, Tạp chí Cộng sản đã kiên định đấu tranh chống các quan điểm sai trái và các luận điệu thù địch, bảo vệ chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm của Đảng. Những năm gần đây, Tạp chí có bước phát triển mới, từng bước nâng cao chất lượng toàn diện của Tạp chí Cộng sản, xuất bản thêm Tạp chí Cộng sản điện tử, Tạp chí Cộng sản Chuyên đề cơ sở và Chuyên san Hồ sơ sự kiện, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao và đa dạng của cán bộ, đảng viên và nhân dân. Trích thư của đồng chí Nông Đức Mạnh - Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng gửi Tạp chí Cộng sản nhân kỷ niệm 80 năm Ngày Tạp chí xuất bản số đầu tiên (5-8-1930 - 5-8-2010) |
Giai đoạn 1996 - 2010Tạp chí giữ vững tôn chỉ, mục đích của tạp chí lý luận chính trị. Tính lý luận, tính chiến đấu ngày càng được nâng lên rõ rệt. Tạo được đột phá về mặt ấn phẩm sau quá trình cơ cấu lại tổ chức và hoạt động, đặc biệt việc xuất bản ấn phẩm Tạp chí Cộng sản - Chuyên đề có ý nghĩa đặc biệt không chỉ với Tạp chí mà cả với công tác tư tưởng, lý luận của Đảng, mở ra cách làm mới trong công tác truyền thông ở tầm lý luận, tham gia truyền thông chính sách.
Tạp chí đã mở rộng quy mô, nâng cao chất lượng nghiên cứu lý luận, nghiên cứu khoa học gắn với tổng kết thực tiễn; tăng cường tính gắn kết, liên thông giữa nghiên cứu với vận dụng kết quả nghiên cứu vào nâng cao tính lý luận, tính chiến đấu của mỗi tác phẩm báo chí, mỗi sản phẩm báo chí, tối ưu hóa hiệu quả truyền thông lý luận chính trị, xây dựng báo cáo tư vấn, góp phần đào tạo, nâng cao trình độ đội ngũ cán bộ.
Chủ động tích cực đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch. Tạp chí đẩy mạnh thông tin đối ngoại về những vấn đề lý luận chính trị thông qua các trang tiếng nước ngoài (Anh, Trung Quốc, Lào, Tây Ban Nha) trên Tạp chí Cộng sản điện tử, cung cấp nguồn bài cho trang Solidnet.org của các đảng cộng sản và công nhân quốc tế đóng tại Hy Lạp...
|
Trong thời gian qua, Tạp chí Cộng sản luôn chủ động và triển khai tốt các tuyến bài lý luận chính trị trọng điểm, nghiên cứu, tuyên truyền việc thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, nghị quyết của các hội nghị Trung ương Đảng khóa XIII, các vấn đề lý luận về đường lối đổi mới của Đảng... Tạp chí Cộng sản tích cực tham gia tổng kết 40 năm đổi mới, chuẩn bị nội dung dự thảo các văn kiện của Đại hội XIV của Đảng... Đánh giá của đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa - Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương khi đến thăm, chúc mừng Tạp chí Cộng sản nhân dịp kỷ niệm 99 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam (21-6-1925 - 21-6-2024), ngày 17-6-2024 |
III. CÁC ẤN PHẨM MỚI CỦA TẠP CHÍ CỘNG SẢN GIAI ĐOẠN 2020 - 2025
Tạp chí Cộng sản - Chuyên đề
Ngày 20-6-2022, Bộ Biên tập Tạp chí Cộng sản ra mắt ấn phẩm Tạp chí Cộng sản - Chuyên đề. Đây là ấn phẩm đặc thù của Tạp chí Cộng sản, có hàm lượng khoa học, lý luận chính trị cao; trực tiếp phục vụ độc giả là các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng, các đồng chí là ủy viên ban chấp hành đảng bộ cấp tỉnh trở lên.
Nội dung của từng số Tạp chí Cộng sản - Chuyên đề luận giải chuyên sâu về một vấn đề lý luận chính trị mới, đang bức thiết đặt ra, nhất là đón đầu những vấn đề thuộc nội dung chương trình làm việc toàn khóa của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, nhằm góp phần cung cấp luận cứ khoa học, lý luận - thực tiễn cho Trung ương Đảng, các đảng bộ cấp tỉnh xây dựng, tổ chức thực hiện những chủ trương, chính sách lớn của Đảng.
Tạp chí Cộng sản - Chuyên đề được tổ chức theo cách thức đặc thù, phối hợp nhuần nhuyễn giữa phương pháp triển khai một đề tài khoa học và phương pháp tổ chức một tạp chí lý luận chính trị. Thông tin được tổ chức theo mô hình đa vòng tròn đồng tâm, bao gồm 5 chuyên mục chính: Những vấn đề lý luận; Thực tiễn - Kinh nghiệm; Diễn đàn - Trao đổi; Suy ngẫm - Bình luận; Nhìn ra thế giới.
Từ dòng chảy lý luận là mạch nguồn xuyên suốt và thống nhất, mỗi chuyên mục đi sâu luận giải từng tầng thông tin lý luận chính trị, soi chiếu từ các chiều cạnh khác nhau, nhưng đều cùng hướng tâm làm sáng rõ chủ đề chính của mỗi số. Tạp chí Cộng sản - Chuyên đề trình bày các vấn đề dưới góc độ lý luận chính trị, vừa mang tính lý luận chuyên sâu, vừa có giá trị định hướng thực tiễn, dễ tiếp nhận, phù hợp với ngôn ngữ, phong cách thể hiện truyền thống của Tạp chí Cộng sản.
Tính đến tháng 6-2025, Tạp chí Cộng sản - Chuyên đề đã xuất bản được 12 số, nhận được sự đánh giá cao của các đồng chí lãnh đạo cấp cao của Đảng, của bạn đọc qua đó góp phần đắc lực giúp Tạp chí Cộng sản hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị được Trung ương giao.
Tạp chí Cộng sản tiếng Anh
Số đầu tiên của Tạp chí Cộng sản tiếng Anh ra mắt bạn đọc vào tháng 2-2023, nhân dịp kỷ niệm 93 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam.
Tạp chí Cộng sản tiếng Anh có dung lượng 136 trang, lược dịch những bài viết quan trọng, cung cấp thông tin chính thống trên những lĩnh vực khác nhau của Đảng, Nhà nước, nhân dân, tập trung tuyên truyền đối ngoại về các lĩnh vực: tầm nhìn phát triển Việt Nam; khẳng định nền tảng tư tưởng của Đảng Cộng sản Việt Nam; quan điểm đối ngoại của Đảng, Nhà nước; làm rõ quan điểm, đường lối, thực tiễn phát triển của Việt Nam trên các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa - xã hội, quốc phòng - an ninh...
Đến nay, Tạp chí Cộng sản tiếng Anh xuất bản thử nghiệm được 2 số, được bạn đọc quốc tế đánh giá cao về chất lượng thông tin, hàm lượng khoa học cũng như hình thức thể hiện; bảo đảm tính lý luận chính trị của Tạp chí Cộng sản. Việc xuất bản Tạp chí Cộng sản tiếng Anh là một yêu cầu cấp thiết, nhằm thực hiện hiệu quả hơn nữa chức năng, nhiệm vụ về công tác đối ngoại và thông tin đối ngoại do Bộ Chính trị giao.
Đồng thời, đó còn là một nhu cầu phát triển tự thân của Tạp chí Cộng sản, với mong muốn phát triển trong một phạm vi mới, tầm vóc mới, tiếp tục khẳng định vị trí, vai trò là cơ quan lý luận chính trị của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam; là cơ quan báo chí chủ lực của nền báo chí cách mạng Việt Nam; là tạp chí có uy tín quốc tế.
Ấn phẩm Xây dựng Đảng
Tháng 3-2025, ấn phẩm Xây dựng Đảng xuất bản số đầu tiên. Đây là ấn phẩm được triển khai theo Quyết định số 213-NQ/TW của Bộ Chính trị về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của Tạp chí Cộng sản, tiếp nhận và tiếp tục thực hiện, phát triển các nhiệm vụ của các tạp chí các Ban Đảng Trung ương chuyển về Tạp chí Cộng sản.
Theo đó, ấn phẩm thực hiện nhiệm vụ “Tham gia tuyên truyền, phổ biến nghiệp vụ công tác đảng cho cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên”, với tôn chỉ, mục đích: (i) Thông tin, trao đổi về nghiệp vụ công tác Đảng; phát hiện, tuyên truyền, cổ vũ nhân tố mới, những điển hình tiên tiến trong phong trào thi đua yêu nước, mô hình hay, cách làm sáng tạo trong việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái của các thế lực thù địch, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; (ii) Cập nhật, lưu trữ các tư liệu, thông tin, văn bản liên quan nghiệp vụ công tác Đảng.
Ấn phẩm Xây dựng Đảng có dung lượng 68 trang, xuất bản định kỳ 1 số/tháng, gồm 10 chuyên mục chính: Lý luận - Thực tiễn; Nghị quyết và cuộc sống; Mô hình hay - Cách làm tốt - Kinh nghiệm quý; Sự kiện - Bình luận; Giới thiệu văn bản mới; Trao đổi nghiệp vụ công tác đảng; Tài liệu sinh hoạt đảng; Sinh hoạt tư tưởng; Trả lời bạn đọc; Hộp thư bạn đọc.
Việc ấn phẩm Xây dựng Đảng nhanh chóng được xuất bản thể hiện sự quán triệt và thực hiện hiệu quả chủ trương của Đảng tại Tạp chí Cộng sản. Ấn phẩm là tài liệu nghiệp vụ quan trọng của các tổ chức đảng, các ban đảng và cán bộ, đảng viên học tập, nghiên cứu trong bối cảnh Đảng tiếp tục đổi mới và lãnh đạo đất nước bước vào kỷ nguyên vươn mình.
Trang tiếng Tây Ban Nha trên Tạp chí Cộng sản điện tử
Trang tiếng Tây Ban Nha trên Tạp chí Cộng sản điện tử được khai trương vào ngày 20-6-2022, nhân dịp kỷ niệm 97 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam.
Việc xuất bản trang tiếng Tây Ban Nha của Tạp chí Cộng sản nhằm trực tiếp đưa hệ tư tưởng tiến bộ, khoa học và cách mạng; lý luận về chủ nghĩa xã hội, con đường lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam; lý luận về đường lối đổi mới của Đảng Cộng sản Việt Nam,... đến với đông đảo độc giả sử dụng tiếng Tây Ban Nha trên thế giới, gia tăng sự hiểu biết và ủng hộ của nhân dân thế giới, các chính đảng, tổ chức, chính giới các nước và bạn bè quốc tế đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng Cộng sản Việt Nam.
Trang tiếng Tây Ban Nha trên Tạp chí Cộng sản điện tử giữ vững phong cách, phẩm chất đặc trưng của một tạp chí lý luận chính trị, tính chính luận bao trùm, hệ bài chuyên luận lý luận chính trị làm rường cột, song khâu biên tập đối ngoại được thực hiện cẩn trọng, hình thức trình bày kỹ lưỡng để phù hợp với nhu cầu, tâm lý tiếp nhận và văn hóa của công chúng báo chí nói tiếng Tây Ban Nha.
Sau khi xuất bản, trang tiếng Tây Ban Nha của Tạp chí Cộng sản điện tử đã có lượng độc giả truy cập đọc, nghiên cứu ngày càng tăng, nhất là độc giả từ khu vực châu Mỹ Latin, nơi có phong trào cánh tả phát triển mạnh mẽ. Cùng với việc củng cố, nâng cao chất lượng các trang tiếng Anh, tiếng Trung Quốc, tiếng Lào, trang tiếng Tây Ban Nha góp phần đưa Tạp chí Cộng sản điện tử trở thành một kênh thông tin đối ngoại lý luận hoàn chỉnh, uy tín.
Chuyên trang điện tử Hồ sơ sự kiện
Chuyên trang điện tử Hồ sơ sự kiện đi vào vận hành ngày 8-8-2023. Là “cánh tay nối dài” của ấn phẩm in Chuyên san Hồ sơ sự kiện, Chuyên trang điện tử Hồ sơ sự kiện còn kịp thời cung cấp những thông tin quan trọng về tình hình trong nước và thế giới, đồng thời mở rộng không gian tác động của ấn phẩm, với những chuyên mục mới được mở phù hợp với báo chí hiện đại, đáp ứng nhu cầu thông tin lý luận, đa dạng hóa các phương thức bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới.
Sau khi chính thức khai trương, chuyên trang điện tử Hồ sơ sự kiện tại địa chỉ https://hssk.tapchicongsan.org.vn được duy trì hoạt động thường xuyên, thu hút sự chú ý của bạn đọc. Chuyên trang điện tử Hồ sơ sự kiện được đồng bộ trên các nền tảng web và mobile, xây dựng app trên 2 kho ứng dụng phổ biến nhất là Google Play và Apple Store, đồng thời tạo mã QR để truy cập chuyên trang, đọc từng chuyên đề, cũng như từng số.
Đồng thời, chuyên trang điện tử Hồ sơ sự kiện cũng xây dựng trang riêng trên mạng xã hội Facebook, góp phần vào xu thế chuyển đổi số mạnh mẽ, thực chất, hiệu quả hơn nữa của báo chí.
Bên cạnh đó, việc xuất bản Chuyên trang Hồ sơ sự kiện điện tử góp phần thông tin một cách nhanh nhạy, kịp thời các hoạt động của Tạp chí Cộng sản, đặc biệt là các hoạt động nghiên cứu khoa học, tổng kết thực tiễn, hoạt động xã hội..., qua đó góp phần quảng bá, nâng cao uy tín, vị thế của Tạp chí Cộng sản trong bối cảnh mới.
IV. MỘT SỐ NÉT HỢP TÁC QUỐC TẾ CỦA TẠP CHÍ
Triển khai nhiều hoạt động đối ngoại
Năm 1958, sau khi ra đời được hơn 2 năm, Tạp chí Học tập bắt đầu thiết lập quan hệ với các tạp chí lý luận và chính trị của các đảng anh em. Tuy nhiên, chỉ sau khi cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ, cứu nước giành thắng lợi hoàn toàn, quan hệ đối ngoại của Tạp chí Cộng sản mới thật sự được mở rộng.
Qua những đổi thay, thăng trầm của lịch sử, mối quan hệ hợp tác mật thiết với một số tạp chí vẫn được giữ và có sự phối hợp chặt chẽ cho đến hiện nay như Tạp chí Cầu Thị - Cơ quan lý luận của Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc, Tạp chí A-lun-may - Cơ quan lý luận và thực tiễn của Đảng Nhân dân Cách mạng Lào...
Mối quan hệ này thể hiện trên những mặt cụ thể: (i) Cử các đoàn đại biểu đi thăm lẫn nhau nhằm tìm hiểu tình hình, trao đổi kinh nghiệm công tác biên tập và thu thập tài liệu để viết bài; (ii) Trao đổi những số tạp chí và các ấn phẩm mà mỗi bên xuất bản; (ii) Cùng nhau tổ chức những cuộc hội thảo hai bên hoặc nhiều bên để trao đổi ý kiến về những vấn đề mà các bên quan tâm.
Từ năm 2004, được sự đồng ý của Ban Bí thư, sự giúp đỡ của Ban Đối ngoại, Văn phòng Trung ương Đảng và các cơ quan hữu quan, hoạt động đối ngoại của Tạp chí được mở rộng hơn. Mỗi năm, Tạp chí thường tổ chức 4 - 5 đoàn cán bộ đi nghiên cứu, khảo sát thực tế tại những nước ở các khu vực khác nhau trên thế giới.
Trong 10 năm (2011 - 2020), với việc triển khai các hoạt động đối ngoại theo kế hoạch được phê duyệt và theo nhiệm vụ đột xuất được Ban Bí thư giao, Tạp chí Cộng sản đã cử đoàn đi nghiên cứu tại các nước: Ấn Độ, Pháp, Đức, Bồ Đào Nha, Nga, Trung Quốc, Australia, New Zealand, Cuba, Mexico, Nicaragua, Angola, Venezuela, Mozambique, Italia, Hy Lạp, Nhật Bản, Hàn Quốc, Hungaria, Séc, Lào, Myanmar, Singapore, Malaysia, Anh, Hà Lan, Campuchia, Canada, Brazil, Mông Cổ...; đón đoàn Tạp chí Cầu Thị, Tạp chí A-lun-may sang thăm và làm việc, cũng như trao đổi nghiệp vụ báo chí.
Việc tổ chức và triển khai các đoàn ra và đoàn vào góp phần tăng cường mối quan hệ hữu nghị, hợp tác với các nước; là dịp để Tạp chí Cộng sản trực tiếp thông tin, giới thiệu với các đối tác, các cơ quan báo chí nước ngoài về đường lối đối ngoại độc lập tự chủ, rộng mở, đa phương hóa, đa dạng hóa các quan hệ quốc tế của Việt Nam, những thành tựu kinh tế - xã hội và công cuộc đổi mới của đất nước, giới thiệu hình ảnh đất nước, con người Việt Nam, hoạt động báo chí Việt Nam; thông tin về chức năng, nhiệm vụ, các ấn phẩm của Tạp chí Cộng sản, qua đó mở rộng thêm kênh thông tin về Đảng Cộng sản Việt Nam, đất nước, con người Việt Nam đến với bạn bè quốc tế, góp phần làm cho bạn bè quốc tế hiểu rõ hơn về Việt Nam, qua đó có cách nhìn đúng đắn, khách quan đối với chính sách đối ngoại của Việt Nam, nhất là những nước chưa thực sự hiểu rõ về Việt Nam; đồng thời, thu nhận thêm các thông tin thực tế về các đối tác, góp phần trực tiếp vào công tác nghiên cứu khoa học, viết bài, biên tập bài liên quan đến lĩnh vực thông tin đối ngoại, phục vụ nhiệm vụ chính trị của cơ quan Tạp chí Cộng sản.
Ngoài kế hoạch đối ngoại đã được phê duyệt, Tạp chí Cộng sản còn triển khai các hoạt động đối ngoại khác, như tham gia các đoàn theo Đề án “Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo, quản lý ở nước ngoài bằng ngân sách nhà nước” (Đề án 165) của Ban Tổ chức Trung ương, hiện nay là theo Kết luận số 39-KL/TW, ngày 18-7-2022, của Bộ Chính trị về chủ trương bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo, quản lý ở nước ngoài bằng ngân sách nhà nước.
Ngoài ra, Tạp chí Cộng sản cũng đón, tiếp xã giao các đoàn nước ngoài đến thăm và làm việc với Tạp chí Cộng sản.
Tăng cường thông tin bằng tiếng nước ngoài
Tạp chí tăng cường thông tin bằng tiếng nước ngoài (tiếng Anh, tiếng Lào, tiếng Trung Quốc, tiếng Tây Ban Nha) trên Tạp chí Cộng sản điện tử, với cơ cấu chuyên mục phù hợp, tin, bài cập nhật thường xuyên, góp phần chuyển tải đến bạn bè quốc tế, cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài thông tin về những vấn đề lý luận và thực tiễn xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Từ tháng 11-2012, Tạp chí Cộng sản triển khai việc lựa chọn, dịch tin bài sang tiếng Anh để đăng trên Trang điện tử của các đảng cộng sản và công nhân quốc tế (Solidnet.org) theo sự chỉ đạo của đồng chí Thường trực Ban Bí thư Trung ương giao cho Tạp chí Cộng sản nhiệm vụ cung cấp thông tin, tài liệu về Đảng ta, về đất nước ta lên trang Solidnet.org.
Ban lãnh đạo Trang thông tin SolidNet đánh giá cao những thông tin tin cậy, chính thức và tích cực được cung cấp từ Tạp chí Cộng sản. Đây là những tin, bài có nội dung đa dạng, bảo đảm chất lượng tốt, góp phần quan trọng giúp các đảng cộng sản, cũng như đông đảo bạn đọc trên thế giới quan tâm hiểu rõ hơn về những hoạt động, sự phát triển của Đảng Cộng sản Việt Nam, đặc biệt là trong việc lãnh đạo đất nước giành được những thành tựu to lớn trên tất cả các lĩnh vực đối nội và đối ngoại, để vị thế của Việt Nam ngày càng được nâng cao trên trường quốc tế.
Các hoạt động đối ngoại góp phần giúp Tạp chí mở rộng và tăng cường quan hệ với các đảng cánh tả, cầm quyền, thúc đẩy hợp tác với các tạp chí bạn, góp phần nâng cao công tác thông tin đối ngoại./.
Anh Châu - Lâm Trang (thực hiện)
(Nguồn: Tạp chí Cộng sản - Những chặng đường phát triển; Quyết định số 213-QĐ/TW “Về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của Tạp chí Cộng sản” của Bộ Chính trị, ngày 28-12-2024)
Các bài cũ hơn
Tập trung nguồn lực chăm lo phúc lợi cho đoàn viên, người lao động
(19/06/2025 08:40:26)
Sự thống nhất giữa tư duy và hành động - nét đặc sắc trong văn hóa chính trị Hồ Chí Minh
(16/04/2024 11:33:12)
Văn hóa tranh cử trên truyền thông của các chính trị gia
(16/04/2024 11:31:53)
Tương đồng và khác biệt
(16/04/2024 11:30:21)
Bảo tồn di sản văn hóa dân tộc: Cần gắn kết hài hòa với phát triển kinh tế - xã hội
(16/04/2024 15:14:26)
