Những hiện vật từ chiến tranh

Những con tàu bị chìm dưới đáy biển trong nhiều thế kỷ qua luôn kích thích cuộc săn lùng thực sự. Vào năm 2023, các nhà khoa học đã tìm thấy rất nhiều kho báu lịch sử từ thời kỳ Thế chiến thứ hai cho đến những cổ vật có niên đại từ thế kỷ XI Trước công nguyên. 

Trong số những khám phá giá trị có tàu chiến Gribkhunden bị chìm ngoài khơi Thụy Điển năm 1495 đã được tìm thấy. Các nhà khoa học gọi những thứ bên trong nó là “kho chứa hoàng gia”: họ tìm thấy ở đó các loại gia vị như gừng, đinh hương, mù tạt, nghệ tây và thì là, cũng như tàn tích của quả mâm xôi, dưa chuột, nho, hạnh nhân...

Khám phá đáng kinh ngạc không kém là một con tàu La Mã cổ đại bị đắm, nơi các nhà khoa học tìm thấy hàng nghìn mảnh thủy tinh được bảo quản hoàn hảo. 

Trong khi đó, một tàu buôn bị chìm được phát hiện ở Địa Trung Hải chất đầy những cột đá cẩm thạch có tuổi đời gần 1.800 năm. Các nhà nghiên cứu cũng tìm thấy nhiều xác tàu hơn: Huronton bị chìm cách đây 100 năm sau khi va chạm với một con tàu khác, Keuka - một sà lan gỗ biến thành nhà hàng nổi và xác tàu đắm của một số con tàu từ Thế chiến thứ nhất. 

Ngoài khơi Seattle (Mỹ), các thợ lặn đã phát hiện xác tàu SS Dix - một con tàu gỗ nhỏ bị chìm khi đang chở hành khách vào năm 1906, làm ít nhất 42 người chết. Cùng trong năm 2023, họ cũng tìm thấy mảnh vỡ của chiếc P-39 Bell Airacobra do Frank Moody, phi công 22 tuổi ở Tuskegee (Mỹ) lái. Máy bay rơi xuống hồ Huron trong một cuộc tập trận thất bại năm 1944. 

Trong nhiều năm, các thợ lặn đã trục vớt được hơn 600 hiện vật từ hiện trường vụ tai nạn, nhưng phải đến năm 2023 họ mới trục vớt được một động cơ máy bay từ dưới đáy biển.

Cuối cùng, các nhà nghiên cứu ở Australia phát hiện ra xác con tàu chở hàng MV Blythe Star bị chìm năm 1973. Sự mất tích của thủy thủ đoàn đánh dấu sự khởi đầu của chiến dịch tìm kiếm hàng hải lớn nhất được thực hiện ở nước này vào thời điểm đó, nhưng không thành công. 

Hai tuần sau vụ tai nạn, 9 trong số 10 thành viên thủy thủ đoàn được tìm thấy còn sống và chia sẻ câu chuyện đau buồn về sự sống sót của họ trên một chiếc xuồng cứu sinh bơm hơi.

Đặc biệt, trên Biển Đông ngoài khơi đảo Luzon của Philippines, ở độ sâu hơn 4.000m, các tàu ngầm đã phát hiện hài cốt của tàu buôn Nhật Bản Montevideo Maru bị tàu ngầm Mỹ đánh chìm bằng ngư lôi ngày 1-7-1942. Thủy thủ đoàn của tàu ngầm không biết rằng có khoảng 1.000 tù nhân đồng minh trên tàu, hầu hết là người Australia. Tất cả họ đều đã chết. Đó là thảm họa hàng hải tồi tệ nhất trong lịch sử Australia.

Những phát hiện về thời tiền sử

Trong cộng đồng khoa học, thời tiền sử thường được tính từ khi con người phát minh ra công cụ bằng đá khoảng 2,6 triệu năm trước và sự phát triển của chữ viết vào thiên niên kỷ IV Trước công nguyên. Thời kỳ này rất khó để các nhà nghiên cứu phân tích do thiếu các ghi chép lịch sử. 

Tên tuổi của các nghệ sĩ đã tạo ra những công trình, tác phẩm cổ xưa vẫn chưa được biết, nhưng những sáng tạo của họ vẫn tồn tại, mang đến ấn tượng khó quên về những nền văn minh đã mất, từ Đế chế La Mã đến Lưỡng Hà.

Một trong những khám phá thú vị nhất trong năm 2023 là việc phát hiện ra công trình kiến trúc bằng gỗ lâu đời nhất trên thế giới mà các nhà khảo cổ tìm thấy ở Zambia, tuổi của cấu trúc này là khoảng 476.000 năm. 

Khám phá tương tự không kém phần quan trọng đối với lịch sử nhân loại đã được phát hiện ở Balkan, nơi giới khảo cổ đào lên toàn bộ ngôi làng được xây dựng trên những cây cột có niên đại 8.000 năm tuổi! Điều này cho thấy rằng, rất lâu trước khi chữ viết được phát minh về mặt lý thuyết, con người đã có thể xây dựng không chỉ nhà ở đơn lẻ, mà còn toàn bộ khu định cư, từ vật liệu xây dựng đã qua chế biến.

Niềm khao khát cái đẹp, cũng như khả năng phân tích và hình dung những gì họ nhìn thấy của người cổ đại được chứng minh bằng những bức bích họa thời đồ đá được tìm thấy ở Jordan và Arab Saudi. Những bản khắc này có niên đại khoảng 8.000 năm.

Ở Italia đã khai quật được những kho báu nghệ thuật như bức bích họa trên tường của một ngôi nhà ở Pompeii khoảng 2.000 năm trước, vẽ một món ăn giống bánh pizza và một bức tượng bằng đá cẩm thạch có kích thước thật của một Hoàng đế La Mã, có thể là Decius, ăn mặc như Hercules. 

Ở những nơi khác, nhà thiết kế đồ họa Thormod Fjeld phát hiện ra những bức tranh đá thời kỳ đồ đồng mô tả một con vật, một chiếc thuyền có người chèo và một số hình người khi đi bộ đường dài ở phía Đông Nam Na Uy. Fjeld tìm thấy bức tranh khắc đá đầu tiên vào năm 2016 và kể từ đó đã dành toàn bộ thời gian rảnh rỗi cho việc tìm kiếm khảo cổ.

Những phát hiện thú vị khác bao gồm: những bức tranh tường bí ẩn 1.400 năm tuổi về những người đàn ông hai mặt ở Peru, một bức tượng nhân sư đang mỉm cười có thể tượng trưng cho Hoàng đế La Mã Claudius, những bức tranh hang động lộ ra do hạn hán ở Brazil và một bức tượng khổng lồ nửa người nửa bò tót của người Assyria, gần như đã 3.000 năm tuổi.

Những kiệt tác mới được phát hiện

Sự may mắn đã giúp nước Anh phát hiện ra một bộ bích họa độc đáo từ thế kỷ XVII dùng để minh họa cho một tập thơ cùng thời kỳ. Một cặp vợ chồng già mới bắt đầu cải tạo căn hộ của họ và các nhà thầu đã vô tình phát hiện ra một khám phá đáng kinh ngạc như vậy. 

Sự may mắn tương tự đã giúp tìm ra bức bích họa bị lãng quên của họa sĩ người Italia trong thế kỷ XVII có ảnh hưởng bậc nhất thế giới Artemisia Gentileschi (1593 - 1653). Bức tranh đã nằm trong kho khoảng 2 thế kỷ.

Trải qua hàng nghìn năm lịch sử loài người biến thiên, vô số kiệt tác nghệ thuật đã biến mất, ngoài ra, nhiều thứ vẫn còn ẩn giấu trong gác xép, tầng hầm và thậm chí cả các cửa hàng tiết kiệm cho đến ngày nay. 

Những người bán hàng cũng giúp đỡ các nhà khảo cổ và sử học trong nhiệm vụ khó khăn này. Một số lượng lớn đồ cổ đã được bán với giá gần như không có gì ở các chợ trời thông thường và các cửa hàng đồ cũ, sau đó được bán đấu giá với số tiền lớn. Trong số những hiện vật này có: một chiếc bình thủy tinh quý hiếm của Carlo Scarpa, đồ sứ từ thời nhà Thanh thế kỷ XVIII, một số tài liệu lịch sử và những bức tranh minh họa quý hiếm.

Một trong những sự kiện giật gân nhất trong thế giới nghệ thuật năm 2023 là sự trở lại của bức tranh Vincent Van Gogh bị đánh cắp từ một bảo tàng Hà Lan vào tháng 3-2020. 

Một người vô danh nào đó đã để lại kiệt tác của họa sĩ vĩ đại trước cửa căn hộ nhà điều tra tội phạm người Hà Lan Arthur Brand. Bức tranh của Van Gogh được đóng gói trong chiếc túi màu xanh lam bọc cẩn thận trong nilon. 

Trước đó, người ẩn danh còn đặt lại trước cửa nhà thực thi pháp luật 6 bức tranh khác từng bị đánh cắp của các họa sĩ vĩ đại./