Tỉnh Quảng Ninh được xác định là địa bàn chiến lược về kinh tế, chính trị, quốc phòng, an ninh và đối ngoại; là cửa ngõ hội nhập quốc tế với thế giới của vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ và kết nối với khu vực ASEAN, Trung Quốc, Đông Bắc Á... Bám sát Chiến lược ngoại giao văn hóa đến năm 2020 (Quyết định số 208/QĐ-TTg, ngày 14-2-2011, của Thủ tướng Chính phủ, “Phê duyệt Chiến lược ngoại giao văn hóa đến năm 2020”) và Chiến lược Ngoại giao văn hóa đến năm 2030 (Quyết định số 2013/QĐ-TTg, ngày 30-11-2021, của Thủ tướng Chính phủ, “Phê duyệt Chiến lược ngoại giao văn hóa đến năm 2030”), tỉnh Quảng Ninh tăng cường triển khai các chương trình hợp tác, các hoạt động giao lưu văn hóa với các địa phương một số nước và các tổ chức quốc tế; gắn kết các hoạt động ngoại giao văn hóa với các hoạt động thông tin đối ngoại, ngoại giao chính trị và ngoại giao kinh tế...

Chủ động hội nhập, tăng cường hợp tác, giao lưu quốc tế về văn hóa

Giai đoạn 2010 - 2020, tỉnh Quảng Ninh đã đón tiếp các đoàn famtrip(1), presstrip(2) quốc tế đến khảo sát, đưa tin về các tuyến, điểm du lịch; xây dựng các ấn phẩm, cẩm nang, video, clip nhiều ngôn ngữ (tiếng Việt, tiếng Anh, tiếng Trung, tiếng Nhật...) quảng bá về văn hóa, du lịch Quảng Ninh để phát trên các phương tiện vận chuyển, nhà ga, các tạp chí đặt trên các chuyến bay trong nước và quốc tế; tổ chức thành công nhiều chương trình xúc tiến du lịch Quảng Ninh quy mô lớn tại các quốc gia, như Hàn Quốc, Nhật Bản, Trung Quốc, Anh, Nga, Cộng hòa Séc... Bên cạnh đó, nhiều đoàn nghệ thuật, thể thao của tỉnh Quảng Ninh tham gia các sân chơi văn hóa, thể thao tại nước ngoài; chủ trì và phối hợp tổ chức thành công nhiều sự kiện văn hóa quốc tế, như: Lễ hội hoa anh đào - mai vàng Yên Tử, Lễ hội Carnaval Hạ Long, Hội thi giao lưu hát đối hữu nghị Việt - Trung trên sông biên giới, Cuộc thi tiếng hát hữu nghị Việt - Trung, Liên hoan âm nhạc mới quốc tế Á - Âu, Cuộc thi tiếng hát ASEAN+3, Liên hoan xiếc quốc tế - Hạ Long 2019, Festival âm nhạc quốc tế - Hạ Long 2020...

Từ đầu năm 2022 đến nay, tỉnh Quảng Ninh tổ chức thành công nhiều sự kiện đối ngoại quan trọng, như: Hội nghị xúc tiến đầu tư tỉnh Quảng Ninh năm 2022, Đại hội đồng Diễn đàn Du lịch Liên khu vực Đông Á (EATOF) lần thứ 17 gắn với Lễ kỷ niệm 20 năm thành lập EATOF; Hội nghị triển khai Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 30-NQ/TW, ngày 23-11-2022, của Bộ Chính trị “Về phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng đồng bằng sông Hồng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045” và Xúc tiến đầu tư vùng với chủ đề “Liên kết phát triển - Đổi mới sáng tạo - Xanh và Bền vững”,... thu hút sự tham gia của đông đảo du khách, nhà quản lý, nhà đầu tư, các doanh nhân, học giả,... đến từ nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ. Đặc biệt, tỉnh Quảng Ninh đã tổ chức thành công 7 môn thi đấu tại SEA Games 31; 21 môn tại Đại hội Thể thao toàn quốc lần thứ IX, nhận được sự đánh giá cao của các đoàn vận động viên trong nước và khu vực. Các sự kiện này trở thành cơ hội để tỉnh Quảng Ninh quảng bá hình ảnh, bản sắc, văn hóa, con người Quảng Ninh - điểm đến “an toàn, thân thiện, hấp dẫn” đối với du khách và nhà đầu tư.

 Có thể khẳng định, ngoại giao văn hóa đã góp phần quan trọng mở đường cho quan hệ hợp tác hữu nghị của tỉnh Quảng Ninh với các địa phương, đối tác nước ngoài; là chất xúc tác đẩy mạnh ngoại giao chính trị và ngoại giao kinh tế; là công cụ quảng bá mạnh mẽ văn hóa và hình ảnh của tỉnh Quảng Ninh ra quốc tế.

Năm 2020, trong giai đoạn khó khăn của nền kinh tế do ảnh hưởng nặng nề của đại dịch COVID-19, tỉnh Quảng Ninh vẫn thu hút được nhiều nhà đầu tư, tập đoàn lớn trong nước và quốc tế. Thu hút đầu tư vào các khu công nghiệp, khu kinh tế trên địa bàn năm 2020 đạt khoảng 28.387,5 tỷ đồng, tương đương 1.218 triệu USD, trong đó vốn FDI khoảng 592,5 triệu USD, gấp 2,6 lần so với năm 2019. Ngành du lịch cũng đạt được nhiều kết quả ấn tượng, với gần 5,8 triệu lượt khách quốc tế đến với tỉnh Quảng Ninh trong năm 2019. Năm 2020, do tình hình đại dịch COVID-19, khách du lịch quốc tế đến Việt Nam nói chung và tỉnh Quảng Ninh nói riêng sụt giảm mạnh. Tuy nhiên, với quyết tâm cao, nỗ lực lớn, sự chung sức, đồng lòng của cả hệ thống chính trị, trong năm 2022, tỉnh Quảng Ninh đã đạt được những kết quả quan trọng, cụ thể: tốc độ tăng trưởng kinh tế (GRDP) tăng 10,28%, là năm thứ 7 liên tiếp (2016 - 2022) tỉnh Quảng Ninh đạt mức tăng trưởng 2 con số. Tổng khách du lịch ước đạt 11,6 triệu lượt, gấp 2,6 lần so với cùng kỳ. Kim ngạch xuất khẩu của các doanh nghiệp trên địa bàn ước đạt 2.783 triệu USD, tăng 8,58% so với cùng kỳ. Tỉnh Quảng Ninh tiếp tục đứng đầu năm thứ 6 liên tiếp về năng lực cạnh tranh cấp tỉnh; Chỉ số hài lòng về sự phục vụ hành chính (SIPAS) đứng thứ nhất toàn quốc 3 năm liên tiếp (2019 - 2021), Chỉ số cải cách hành chính (PAR INDEX) năm 2021 đứng thứ 2 cả nước.

Để ngoại giao văn hóa trở thành “sức mạnh mềm”

Một là, tuyên truyền, nâng cao nhận thức về ngoại giao văn hóa, trong đó nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, đặc biệt là bản sắc văn hóa, con người Quảng Ninh thông qua việc tăng cường, mở rộng các kênh thông tin, tuyên truyền, chú trọng khai thác và phát triển những lợi thế của công nghệ thông tin và các loại hình truyền thông hiện đại để tối đa hóa khả năng tiếp cận của nhân dân trong và ngoài nước.

Hai là, quảng bá hình ảnh, bản sắc văn hóa các dân tộc tỉnh Quảng Ninh đến với bạn bè và cộng đồng quốc tế; tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại; bảo tồn các giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể trên địa bàn tỉnh; tăng cường phối hợp với các cơ quan đại diện Việt Nam tại nước ngoài để tuyên truyền, quảng bá về mảnh đất, con người, văn hóa giàu bản sắc của tỉnh Quảng Ninh.

Ba là, thúc đẩy phát triển các ngành công nghiệp văn hóa trên cơ sở khai thác tốt tiềm năng, lợi thế, như: du lịch văn hóa, quảng cáo, nghệ thuật biểu diễn...; đăng cai, phối hợp tổ chức các sự kiện văn hóa, nghệ thuật quốc tế; lồng ghép các chương trình quảng bá phát triển các ngành công nghiệp văn hóa gắn với các sự kiện ngoại giao văn hóa trong và ngoài nước.

Bốn là, gắn kết chặt chẽ ngoại giao văn hóa với ngoại giao chính trị, ngoại giao kinh tế trong hoạt động ngoại giao với các địa phương trong nước và các thành phố, địa phương nước ngoài. Trong quá trình triển khai Chiến lược ngoại giao văn hóa đến năm 2030, tỉnh Quảng Ninh tăng cường đưa hình ảnh đẹp về thiên nhiên, văn hóa, con người, các loại hình nghệ thuật dân gian, đặc sản địa phương, ẩm thực Quảng Ninh vào các hoạt động xúc tiến, kích cầu du lịch, thương mại quốc tế...

Năm là, gắn kết các hoạt động ngoại giao văn hóa với cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài. Tiếp tục hỗ trợ, tạo điều kiện để cộng đồng người Quảng Ninh ở nước ngoài giới thiệu, quảng bá bản sắc văn hóa tỉnh Quảng Ninh tại nước sở tại.

Sáu là, tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực ngoại vụ địa phương. Phối hợp với các bộ, ngành Trung ương tổ chức các lớp tập huấn chuyên đề nâng cao nhận thức, trình độ lý luận chính trị và chuyên môn nghiệp vụ về hoạt động ngoại giao văn hóa cho lãnh đạo các cấp, các ngành, các địa phương và đội ngũ cán bộ trực tiếp tham mưu công tác này./.

----

(1) Famtrip là chữ viết tắt của cụm từ Familiarization trip, là một thuật ngữ đã trở nên quen thuộc trong ngành du lịch để nói về một hình thức du lịch tìm hiểu, làm quen, tiếp thị. Đây là một chương trình du lịch miễn phí dành cho các hãng lữ hành, các nhà báo tới một hay nhiều điểm du lịch của một quốc gia hoặc một hay nhiều địa phương để làm quen với các sản phẩm du lịch. Tại đây, họ sẽ khảo sát, lựa chọn, xây dựng chương trình du lịch có tính hiệu quả thiết thực để chào bán cho khách, các nhà báo viết bài tuyên truyền nhằm thu hút khách du lịch biết đến sản phẩm du lịch đó.

(2) Tổ chức cho các đoàn báo chí đến trực tiếp trải nghiệm và viết bài giới thiệu du lịch Việt Nam.