Sau cơn bão số 3 (bão Yagi), vào những ngày mà Hà Nội trong mùa đẹp nhất, tôi có thói quen mới khi đạp xe buổi sớm trên những đường phố trung tâm Hà Nội. Ấy là vừa thong thả guồng những vòng quay, hít thở không khí mùa thu trong mát, vừa để mắt sang hai bên đường, những quãng phố có gốc đại thụ bị đổ ngã trong cơn bão tàn phá hơn 40.000 cây xanh dạo đầu tháng 10 đang được phục hồi sau bão. 

Và niềm vui cứ nhen lên từng ngày khi những mầm xanh dần trỗi lên từ những thân cây ngã đổ được dựng lại, chăm sóc. Một niềm vui trước sự hồi sinh, mang lại hy vọng vào một chặng đường mới nơi mảnh đất ngàn năm văn hiến.

Cũng những ngày của mùa thu lịch sử, người Hà Nội cùng cả nước lần đầu tiếp nhận và hào hứng đón chào những thông điệp về một chặng đường phát triển mới của đất nước: kỷ nguyên vươn mình, kỷ nguyên trỗi dậy của dân tộc. Bên cạnh những luận bàn mang tính lý luận, người dân bình thường hay nhìn vào thực tế cuộc sống mà nghĩ suy, đánh giá, hành động. 

Thật may mắn, người Hà Nội đã có được những trải nghiệm trong cuộc sống thực tế để mà tin tưởng, hy vọng. Cùng những chồi non bật lên đầy sức sống trên những thân gốc xù xì bị tổn thương vì bão tố, những dấu hiệu của sự hồi sinh, những ngày cuối năm 2024, người Hà Nội đón nhận những tin vui về quyết tâm của lãnh đạo thành phố trong việc giải quyết những vấn đề dân sinh tồn tại từ bao năm nay. Một trong những tin vui đó là sông Tô Lịch sẽ được hồi sinh. 

Sau thời gian dài chậm tiến độ, với sự chỉ đạo quyết liệt của lãnh đạo thành phố, Dự án hệ thống xử lý nước thải Yên Xá của Hà Nội đã bắt đầu vận hành. Cùng với sự kiện đó, Hà Nội hạ quyết tâm xây dựng, triển khai thực hiện Dự án bổ cập nước sông Hồng vào sông Tô Lịch, nhằm cải thiện môi trường, hồi sinh một dòng sông lâu nay vẫn được coi là “dòng sông chết” giữa lòng thành phố. 

Lãnh đạo thành phố đã coi đây là dự án khẩn cấp để cải thiện môi trường Hà Nội. Đáng vui hơn, việc đưa nước sông Hồng vào làm sạch dòng Tô Lịch có một cái đích cụ thể, đó là sẽ hoàn thành và đưa vào sử dụng dịp 2-9-2025.

Đáng nói là đây không phải lần đầu ý tưởng hồi sinh các dòng sông chết trong nội đô Hà Nội được đề cập, thậm chí không ít lần những giải pháp được nghiên cứu, triển khai việc thử nghiệm. Người dân Hà Nội, đặc biệt là cán bộ, công nhân viên, đoàn viên thanh niên, chiến sĩ các lực lượng vũ trang thế hệ đầu những năm 80 của thế kỷ trước hẳn còn nhớ những buổi lao động tham gia nạo vét, cải tạo sông Tô Lịch, một dự án được sự trợ giúp kinh phí của Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP).

Tuy nhiên, có thể nói mà không sợ quá lời mong ước sông Tô Lịch trở lại như trong câu ca “nước sông Tô vừa trong vừa mát...” vẫn bị nhấn chìm bởi dòng nước thải đen ngòm, bốc mùi nồng nặc. Cũng chính bởi vậy mà có thể nói rằng, dự án bổ cập nước sông Hồng vào sông Tô Lịch một khi thành hiện thực, trả lại dòng chảy xanh, sạch, đẹp cho các con sông nội đô mà trước mắt là sông Tô Lịch vào ngày 2-9-2025 sẽ hơn cả một tin vui, phải được coi là một kỳ tích.

Ngược dòng thời gian, khi cả nước chuẩn bị đón Xuân Ất Sửu 1985, cách nay tròn 40 năm. Đó là thời điểm mà những khó khăn của thời bao cấp đã lên tới đỉnh điểm, một tình thế đòi hỏi phải có những đổi thay cấp bách, mang tính cách mạng. 

Đó cũng là thời điểm mà nhiều quyết định táo bạo, vượt rào được thí điểm ở một số ngành, địa phương. Kết quả đáng ghi nhận từ cách làm mới trong nông nghiệp ở Vĩnh Phú, Hải Phòng, Hà Nam Ninh, hay trong thương nghiệp của Long An..., đã là cơ sở thực tiễn hình thành những quan điểm đổi mới của Đảng. 

Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI diễn ra vào tháng 12-1986 được coi là cột mốc quan trọng mở ra thời kỳ đổi mới. Báo cáo Chính trị do Tổng Bí thư Trường Chinh trình bày đã thể hiện khá toàn diện những quan điểm cơ bản của đổi mới, trong đó có đổi mới tư duy kinh tế.

Dù chủ trương đổi mới đã được khẳng định nhưng còn hàng loạt vấn đề cần phải giải quyết. Tư duy kinh tế sau Đại hội vẫn còn giằng co giữa cái cũ và cái mới, giữa xu hướng muốn tháo gỡ cải cách và xu hướng nghi ngờ muốn siết lại. Cũng vì vậy, nên phải đến ngày 1-4-1989, chế độ tem phiếu mới chính thức được hoàn toàn bãi bỏ. Tem phiếu đã trở thành một ký ức khó quên về thời kỳ bao cấp đối với nhiều thế hệ người dân Việt Nam.

Nếu Tết Ất Sửu năm 1985 là thời điểm những quan điểm về đổi mới manh nha hình thành thì Xuân Ất Tỵ 2025 này sẽ là mùa xuân đầu tiên đất nước hướng tới kỷ nguyên phát triển mới. Có rất nhiều công việc phải thực hiện để đất nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình trỗi dậy của dân tộc, mà việc cấp bách đầu tiên là sắp xếp lại tinh gọn bộ máy của toàn bộ hệ thống chính trị, từ Trung ương đến các địa phương. 

Đây là công việc đầy khó khăn, đòi hỏi trí tuệ, sự công tâm và cả sự hy sinh những lợi ích cá nhân,... nhưng không thể không làm. Và Hà Nội, một lần nữa lại là một trong những địa phương đi đầu trong công việc đầy khó khăn này. 

Ngày 13-12-2024, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Hà Nội Bùi Thị Minh Hoài, Trưởng Ban Chỉ đạo thành phố về tổng kết thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW, đã ký ban hành Thông báo kết luận của Thường trực Ban Chỉ đạo thành phố về định hướng sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị thành phố. Sau khi tổ chức sắp xếp tinh gọn bộ máy, Hà Nội sẽ giảm 5 sở, kết thúc hoạt động của 3 Ban cán sự đảng (Ban cán sự đảng Ủy ban nhân dân thành phố, Ban cán sự đảng Tòa án nhân dân thành phố, Ban cán sự đảng Viện Kiểm sát nhân dân thành phố) cùng 8 đảng đoàn trực thuộc Thành ủy. 

Thành ủy cũng sẽ thực hiện việc sáp nhập Ban Tuyên giáo Thành ủy và Ban Dân vận Thành ủy, kết thúc hoạt động của Đảng ủy Khối các cơ quan thành phố và Đảng ủy Khối Doanh nghiệp thành phố. Báo Hà Nội mới được tổ chức lại trên cơ sở sáp nhập với 3 cơ quan báo chí của các tổ chức chính trị - xã hội thành phố là các tờ Lao động Thủ đô, Phụ nữ Thủ đô và Tuổi trẻ Thủ đô...

Nhiều đơn vị thuộc Thành ủy, Ủy ban nhân dân thành phố, Hội đồng nhân dân thành phố, Đoàn Đại biểu Quốc hội,... cùng các quận, huyện cũng được sắp xếp, hợp nhất với mục tiêu xây dựng hệ thống chính trị của Thủ đô thật sự tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, đồng bộ, liên thông, một cơ quan thực hiện nhiều việc, một việc chỉ giao một cơ quan chủ trì và chịu trách nhiệm chính. 

Việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy cũng sẽ khắc phục triệt để tình trạng chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ, hạn chế tổ chức trung gian để đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ của thành phố nói riêng và yêu cầu phát triển của đất nước nói chung trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên phát triển của đất nước.

Để thực hiện thành công tổng kết thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW, về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả có cả núi công việc phải làm. Khó khăn và gian khổ không kém quyết định việc chuyển từ cơ chế quan liêu bao cấp sang cơ chế thị trường định hướng xã hội mở ra kỷ nguyên đổi mới cách đây 40 năm. 

Cũng bởi vậy, nên có thể nói rằng, việc Hà Nội đi tiên phong trong thực hiện quyết định này là một quyết định đầy trách nhiệm và dũng cảm. Và đây cũng là tin vui mà người dân Hà Nội cùng cả nước đón nhận trong mùa xuân này, như tín hiệu của mùa xuân đổi mới. Hơn ai hết, người Hà Nội cảm nhận và hạnh phúc đón mừng những tín hiệu đó, bởi người dân chính là đối tượng được hưởng lợi rõ rệt nhất thành tựu của những đổi thay.

Lại một mùa xuân nữa đang về. Dù mùa đông chưa hẳn đã qua, những người yêu Hà Nội vẫn từng ngày cảm nhận sự hồi sinh của những cây cổ thụ bao năm gắn bó, tỏa bóng mát trên phố phường Hà Nội. Những cây đa trước vườn hoa Lý Thái Tổ, phía sau đền Bà Kiệu, cây sanh trên phố Nhà Thờ hay cây sưa trước trụ sở Bộ Ngoại giao cùng bao cây xanh tỏa bóng mát làm đẹp cho những con phố Hà Nội vượt qua những tàn phá của cơn bão ngày nào lại nảy cành, đâm nhánh.

Có đủ cơ sở để tin tưởng những quyết sách của Hà Nội sẽ góp phần vào những bước đi mở đầu của kỷ nguyên vươn mình đưa đất nước vượt qua mọi khó khăn, thử thách đi tới một mùa xuân tuơi sáng./.