Ở nước Mỹ, tổng thống đắc cử Donald Trump chưa chính thức nhậm chức nhưng đã định hình và tuyên cáo những quyết sách đầu tiên. Một trong những quyết sách ấy là sẽ áp thuế quan bảo hộ thương mại đối với hàng hóa của Mexico, Canada, Trung Quốc và của nhóm BRICS xuất khẩu vào thị trường Mỹ với những mức độ khác nhau và lý do biện giải khác nhau. 

Đối với Mexico và Canada, ông D. Trump tuyên bố sẽ áp thuế quan bảo hộ thương mại 25%, dù 2 nước láng giềng này đã cùng Mỹ ký kết ở nhiệm kỳ Tổng thống Mỹ trước đó của ông D. Trump Thỏa thuận Mỹ - Mexico - Canada (USMCA) thay thế Thỏa thuận thương mại tự do Bắc Mỹ (NAFTA).

Lý do được ông D. Trump đưa ra là 2 nước này không ngăn cản người tị nạn, di cư nhập cảnh trái phép vào Mỹ và không ngăn chặn ma túy được tuồn vào nước Mỹ khiến tình trạng tội phạm ở Mỹ gia tăng. 

Bất chấp giữa Mỹ và Trung Quốc vốn đang có cuộc xung khắc thương mại quyết liệt, do chính ông D. Trump khởi xướng ở nhiệm kỳ tổng thống trước, ông D. Trump giờ cũng áp thêm 10% thuế quan bảo hộ thương mại đối với hàng hóa của Trung Quốc xuất khẩu vào thị trường Mỹ. Lý do được ông D. Trump đưa ra là Trung Quốc sản xuất nhiều nhất thế giới biệt dược cực độc Fentanyl nhưng lại không ngăn chặn độc dược này tuồn vào Mỹ. 

Đối với nhóm BRICS, tuyên bố của ông D. Trump còn nặng hơn là sẽ áp thuế quan bảo hộ thương mại 100% nếu các thành viên của nhóm BRICS thực hiện phi đô la hóa.

Áp thuế quan bảo hộ thương mại đã được ông D. Trump sử dụng ở nhiệm kỳ Tổng thống Mỹ đầu tiên. Tuy nhiên, lần này khác với lần trước ở chỗ ông D. Trump không nhằm mục đích giảm thâm hụt cán cân thương mại với các đối tác bên ngoài, mà nhằm vào các mục đích chính trị đối nội. 

Điều này và việc ông D. Trump chưa chính thức nhậm chức đã tung ra hàng loạt quyết sách cầm quyền báo hiệu ông D. Trump rồi đây sẽ còn sử dụng chuyện áp thuế quan bảo hộ thương mại để xử lý nhiều vấn đề mắc mớ khác nữa giữa Mỹ và các đối tác của Mỹ trên thế giới, cũng như báo hiệu ông D. Trump sẽ hành động quyết liệt và gấp gáp hơn rất nhiều so với ở thời nhiệm kỳ tổng thống trước.

Thật ra, cũng không có gì là khó hiểu khi ông D. Trump hành động như vậy. Ông D. Trump sẽ chỉ có 4 năm trị vì nước Mỹ và thời gian trôi qua rất nhanh. 

Chỉ 2 năm nữa thôi, ở Mỹ lại có bầu cử Quốc hội giữa nhiệm kỳ, trong khi Đảng Cộng hòa chưa chắc đã bảo vệ được đa số hiện có trong lưỡng viện lập pháp ở Mỹ. 

Ông D. Trump phải tranh thủ thời gian và tận dụng cơ hội để dấu ấn cầm quyền ở nhiệm kỳ tổng thống thứ hai cũng có được ý nghĩa lịch sử như sự đắc cử tổng thống vừa qua ở nước Mỹ./.