Sau Mỹ và Tây Ban Nha, đến lượt Pháp thay đổi quan điểm về vấn đề độc lập cho vùng Tây Sahara. Phát biểu trước Quốc hội Morocco nhân chuyến thăm quốc gia này vừa rồi, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron tuyên bố rõ ràng: “hiện tại và tương lai của vùng lãnh thổ này thuộc chủ quyền của Morocco”. 

Ông E. Macron đồng thời còn cam kết chính phủ và giới kinh tế Pháp trong thời gian tới sẽ đầu tư phát triển nhiều dự án với tổng vốn nhiều tỷ euro vào Morocco.

Gần 4 năm trước, Tổng thống Mỹ Donald Trump ngay trước khi kết thúc nhiệm kỳ Tổng thống Mỹ đã công nhận Morocco có chủ quyền đối với vùng lãnh thổ Tây Sahara. 

Tháng 3-2023, Tây Ban Nha cũng hành động như vậy. Tất cả đều từ bỏ quan điểm chính sách theo đuổi từ trước đến nay là không công nhận chủ quyền của Morocco đối với vùng Tây Sahara. 

Các nước này cũng không công nhận tổ chức Mặt trận Polisario là đại diện chính đáng và hợp pháp cho vùng lãnh thổ Tây Sahara; mà chủ trương giải quyết vấn đề độc lập, hay không độc lập cho vùng Tây Sahara theo những nghị quyết của Liên hợp quốc với nội dung cốt lõi là tổ chức trưng cầu dân ý ở vùng Tây Sahara để cho người dân ở đó tự quyết định thuộc về Morocco hay hướng tới nhà nước độc lập riêng. 

Morocco không muốn tổ chức trưng cầu dân ý như thế bởi biết chắc rằng đa số người dân ở đây muốn độc lập hoàn toàn với nhà nước Morocco, nên chỉ sẵn sàng dành cho vùng Tây Sahara nhiều quyền tự trị sâu rộng trong khuôn khổ nhà nước Morocco.

Vùng Tây Sahara trở thành quả bóng trong cuộc chơi chính trị thế giới giữa Morocco và các đối tác bên ngoài, bởi ở đây có cái để các đối tác và Morocco đánh đổi với nhau. 

Ông D. Trump nhận được về sự chấp nhận của Morocco công nhận Israel và thiết lập quan hệ ngoại giao chính thức với Israel. Tây Ban Nha nhận về cam kết của phía Morocco ngăn chặn dòng người tị nạn và di cư vượt biển đến đảo Ceuta do Tây Ban Nha kiểm soát ở vị trí địa lý cách bờ biển Morocco không xa. 

Bây giờ, Morocco cũng phải đánh đổi tương tự với Pháp. Ông E. Macron cần sự cam kết của phía Morocco hợp tác và trợ giúp Liên minh châu Âu (EU) ngăn chặn dòng người tị nạn và di cư từ nhiều quốc gia châu Phi sử dụng Morocco làm điểm xuất phát để nhập cảnh trái phép vào EU. 

Thỏa hiệp của Morocco sẽ giúp ông E. Macron nâng cao vị thế, ảnh hưởng và vai trò của nước Pháp cũng như của cá nhân ông Macron trong EU, giúp ông cải thiện được tình thế khó khăn, phức tạp hiện tại về đối nội ở nước Pháp. 

Trong chính trị thế giới và quan hệ quốc tế, tinh thần của câu “có đi có lại mới toại lòng nhau” vốn luôn là một trong những nguyên tắc chỉ đạo hành vi của các bên liên quan./.