Chủ ý gây dựng hình ảnh về quyết tâm thực hiện những cam kết và tuyên bố trước đó, những quyết sách của Tổng thống Mỹ Donald Trump trong 2 tuần cầm quyền đầu tiên đã làm sôi động chính trị thế giới và quan hệ quốc tế. 

Trong khi việc ông D. Trump áp thuế quan bảo hộ thương mại đối với Canada, Mexico và Trung Quốc không khiến thế giới bên ngoài nước Mỹ bị bất ngờ nhiều vì vốn đã được ông D. Trump tuyên bố, quả quyết nhiều lần từ trước đó, thì những dấu hiệu về điều chỉnh ưu tiên chính sách đối ngoại lại được để ý đến nhiều.

Bản thân ông D. Trump cho đến nay không có phát ngôn hàm chứa chủ ý xác định lại ưu tiên đối ngoại, nhưng hành động của tân Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ Marco Rubio lại ẩn hiện việc ấy. 

Sau khi chính thức nhậm chức, ông Marco Rubio gặp ngay Bộ trưởng Ngoại giao Ấn Độ, Nhật Bản và Australia. Mỹ cùng với 3 đối tác kia tạo thành cái gọi là Bộ Tứ tạo trụ cột và hạt nhân cho các tiến trình ở và liên quan đến khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. 

Chuyến công du nước ngoài đầu tiên của ông Marco Rubio là chuyến đi tới 5 quốc gia (Panama, Costa Rica, El Salvador, Guatemala và Cộng hòa Dominic) ở khu vực Nam Mỹ - nơi vốn vẫn được Mỹ coi là sân sau. 

Kể từ năm 1912 đến nay, chưa có Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ nào chọn khu vực Nam Mỹ là nơi công du đến đầu tiên sau khi nhậm chức. 

Không phải 2 quốc gia láng giềng lớn ở khu vực Bắc Mỹ là Canada và Mexico, cũng chẳng phải những đồng minh quân sự truyền thống và đối tác chiến lược của Mỹ trong Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) và Liên minh châu Âu (EU) là nơi ông Marco Rubio tìm đến đầu tiên. 

Qua đó có thể thấy được dấu hiệu về cách tiếp cận rất khác trước của chính quyền hiện tại ở Mỹ về địa - chính trị. Do đó, chưa biết rồi đây chính quyền này thực sự coi trọng và ưu tiên khu vực Nam Mỹ và khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương đến đâu, nhưng hiện đã có thể chắc đoán được rằng khu vực châu Âu không thuộc diện được ông D. Trump và ông M. Rubio dành cho ưu tiên hàng đầu trong chính sách đối ngoại ở khoảng thời gian 4 năm tới. 

Nếu định hướng chính sách này được duy trì và kiên định thực hiện sẽ tác động rất sâu sắc, mạnh mẽ tới quan hệ của Mỹ với NATO và EU, với Nga và Ukraina theo hướng khiến NATO, EU và Ukraina phải quan ngại thật sự nhiều hơn là hài lòng.

Ưu tiên đối ngoại cần được xác định lại vì ông D. Trump và ông M. Rubio hiện phải vừa tranh thủ vừa gò ép các quốc gia Nam Mỹ để giải quyết vấn đề người nhập cư bất hợp pháp, buôn bán ma tuý, tội phạm và để đẩy lùi ảnh hưởng của Trung Quốc ra khỏi khu vực. 

Cặp D. Trump và M. Rubio biết rằng phải hợp tác với Nga mới chấm dứt được cuộc chiến tranh ở Ukraina. Ông D. Trump vốn không coi trọng NATO và EU, lại đang chuẩn bị khiêu chiến thương mại với EU. Sau này có thể sẽ khác, nhưng trước mắt sự xác định lại ưu tiên đối ngoại như thế rất cần thiết đối với chính quyền mới ở Mỹ./.