21/09/2024 | 10:26 GMT+7 | Điện thoại: 034 39429756 | Email: hososukien@gmail.com

Địa chấn chính trị ở hai nơi

Lý Mạc Phù

Cùng trong ngày 14-5-2023, ở Thổ Nhĩ Kỳ có cuộc bầu cử tổng thống và quốc hội trong khi ở Thái Lan có cuộc bầu cử quốc hội. Kết cục của sự kiện ở hai nơi này giống nhau về bản chất khi cùng tạo nên trận địa chấn lớn về chính trị quyền lực, để ngỏ nhiều câu hỏi về tương lai chính trị của Thái Lan và Thổ Nhĩ Kỳ trong thời gian tới.

Ở cả hai nơi, cử tri đều phán quyết về số phận chính trị của phe đang cầm quyền. Lần đầu tiên trong hơn 20 năm nay, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan và phe cánh gặp phải nguy cơ bị mất quyền thật sự. Tương tự như thế ở Thái Lan khi lần đầu tiên kể từ 9 năm nay, phe cánh của thủ tướng đương nhiệm Prayuth Chan-ocha phải tính đến khả năng bị thất cử nặng nề. Sự thay đổi chính quyền ở cả 2 nước sẽ không phải là sự thay đổi chính quyền bình thường, mà sẽ là sự chấm dứt thời đại cầm quyền của ông R. Erdogan ở Thổ Nhĩ Kỳ và thời chính phủ cùng giới quân sự hoặc với sự chống lưng của giới quân sự cầm quyền suốt 9 năm nay ở Thái Lan.

Kết quả bầu cử cuối cùng là ông R. Erdogan tạm thời thoát hiểm ở Thổ Nhĩ Kỳ. Người này bất ngờ đạt được tỷ lệ phiếu bầu cao hơn nhiều so với được dự báo trong các cuộc thăm dò dư luận trước ngày bầu cử, nhưng không được quá bán, và vì thế phải chấp nhận vòng bầu cử tổng thống thứ hai vào ngày 28-5-2023. Tỷ lệ phiếu bầu như thế vẫn là cú đòn mạnh mà cử tri ở Thổ Nhĩ Kỳ giáng thẳng vào thể diện, uy danh của ông R. Erdogan. Câu hỏi về sẽ có hay không có thay đổi chính quyền ở Thổ Nhĩ Kỳ, vì thế, vẫn còn để ngỏ. Bên ngoài vẫn phải tiếp tục chờ đợi để xác định thái độ phản ứng, bởi biến động chính trị quyền lực nhà nước ở Thổ Nhĩ Kỳ động chạm trực tiếp tới diễn biến tình hình chính trị an ninh ở khu vực xung quanh Thổ Nhĩ Kỳ và ở châu Âu, trong đó có cả cuộc chiến giữa Nga và Ukraina.

Ở Thái Lan, phe đối lập thắng lớn và điều chắc chắn là phe của thủ tướng đương nhiệm Prayuth Chan-ocha không thể thành lập được chính phủ mới. Nhưng phe đối lập rồi đây có đoàn kết thống nhất tới mức thành lập được chính phủ liên hiệp hay không, cũng lại là câu hỏi hiện chưa thể trả lời được.

Kết quả bầu cử cho thấy cử tri ở cả hai nơi đều muốn có thay đổi chính trị cơ bản và sâu sắc. Nó đồng thời phản ánh mức độ phân rẽ nghiêm trọng về chính trị, xã hội ở Thổ Nhĩ Kỳ và Thái Lan. Tình trạng này xem ra còn tiếp tục nguy hại đối với tương lai của cả 2 nước./.

10 August 2023