Những gì vừa xảy ra không ngoài một thông lệ chính trị lâu nay ở Mỹ là phía cầm quyền và phe đối lập trước hết leo thang mức độ bất hòa trong vấn đề nâng mức trần nợ công đến đỉnh điểm mới, khuấy động bóng ma nguy cơ đất nước bị vỡ nợ lại một lần nữa để ép nhau nhượng bộ, rồi cuối cùng thỏa hiệp với nhau.

Mức trần nợ công hiện tại được Quốc hội Mỹ cho phép là 31.400 tỷ USD, được Bộ Tài chính Mỹ sử dụng kịch mức từ ngày 19-1-2023. Thỏa thuận giữa Tổng thống Mỹ Joe Biden (Đảng Dân chủ) và Chủ tịch Hạ viện Mỹ Kevin McCarthy đạt được ngày 27-5-2023 giúp cho chuyện cũ này không lặp lại ít nhất cũng từ nay cho tới năm 2025, tức là cho tới sau cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024. Cứ theo những gì được hai bên công bố, phía ông Joe Biden phải trả giá đắt hơn cho phía Đảng Cộng hòa để có được thoả thuận này. Chính quyền của ông Joe Biden được tăng mức trần nợ công nhưng phải thực thi tiết kiệm chi tiêu, không được tăng thuế, không được đưa ra chương trình hay kế hoạch cầm quyền mới tài chi từ ngân sách nhà nước, hủy bỏ một số chương trình phúc lợi xã hội, không tăng thêm ngân sách cho lĩnh vực y tế, giáo dục... Cái giá mà ông McCarthy phải trả là nội bộ Đảng Cộng hòa bị phân rẽ thêm, bởi ông đã thỏa hiệp giúp ông Joe Biden thoát hiểm, đồng thời lại còn nhượng bộ quá nhiều cho ông Joe Biden.

Chuyện như thế, diễn biến, kết cục và hệ lụy như vậy vốn đã cũ ở nước Mỹ. Quy định về mức trần nợ công được Quốc hội Mỹ đưa ra vào năm 1917. Từ đó đến nay, ở nước Mỹ đã xảy ra 102 lần như hiện tại, riêng từ năm 1960 đến nay đã 72 lần. Chuyện cũ vẫn liên tục lặp lại và thời gian tới sẽ vẫn tiếp tục như vậy, bởi mức trần nợ công đã trở thành cuộc chơi quyền lực giữa đảng cầm quyền và đảng đối lập ở nước Mỹ. Đảng đối lập đặt điều kiện cao cho đảng cầm quyền để đổi lấy sự đồng ý cho phép nâng trần nợ công bởi chủ đích gây khó cho đảng cầm quyền để đảng này không thể cầm quyền thành công, buộc đảng cầm quyền phải tiết kiệm chi tiêu, điều chỉnh ưu tiên chính sách cầm quyền. Nước Mỹ và người dân Mỹ trở thành con tin của cuộc chiến vương quyền giữa Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa.

Cho tới nay, 2 đảng lần nào rồi cuối cùng cũng thoả hiệp với nhau. Nguyên do là không bên nào muốn để bị coi là thủ phạm đẩy đất nước vào thảm hoạ và vì thế mất phiếu bầu của cử tri. Cho nên mới nói, cứ đến hẹn là lại có chuyện cũ, hệ lụy cũ và kết cục cũ./.