Trận lũ lụt lịch sử

Đầu tháng 10-2025, hoàn lưu bão Matmo kết hợp với các yếu tố thời tiết khác để tạo nên đợt mưa lớn bất thường tại các tỉnh miền núi và trung du Bắc Bộ. Lượng mưa tích tụ vượt quá mức lịch sử, vượt xa khả năng tiêu thoát của các hệ thống sông ngòi và hồ chứa.

Mực nước các con sông lớn như sông Cầu, sông Bằng, sông Thương dâng cao, vượt quá mức báo động 3 và phá vỡ các kỷ lục đã được thiết lập từ nhiều năm trước. Tình trạng mưa lớn kéo dài không chỉ gây ngập úng tại các vùng đồng bằng mà còn gây ra lũ quét và sạt lở đất nghiêm trọng tại các vùng núi.

Đặc biệt, sự cố vỡ đập thủy điện Bắc Khê 1 tại tỉnh Lạng Sơn đã làm gia tăng mức độ nghiêm trọng của thảm họa, khiến nhiều thị trấn và khu dân cư bị nhấn chìm trong biển nước. Tại tỉnh Bắc Ninh, sự cố vỡ đê sông Thương đã làm ngập hàng chục nghìn ngôi nhà, gây thiệt hại lớn về nông nghiệp.

Tại trận lũ lụt lịch sử này, Thái Nguyên là một trong những tỉnh bị ảnh hưởng nặng nề nhất, phải hứng chịu thiệt hại lớn về cả người và tài sản.

Tính đến những ngày giữa tháng 10-2025, những con số thống kê sơ bộ về thiệt hại đã cho thấy mức độ nghiêm trọng của trận lũ. Thiệt hại kinh tế ban đầu ước tính khoảng 7.500 tỷ đồng, sau đó đã được điều chỉnh lên trên 8.720 tỷ đồng. Trong đó, Thái Nguyên là tỉnh chịu thiệt hại nặng nhất với khoảng 4.000 tỷ đồng.

Hàng chục nghìn ngôi nhà đã bị ngập sâu, nhiều ngôi nhà bị sập hoặc cuốn trôi, khiến hàng chục nghìn hộ gia đình rơi vào cảnh “màn trời chiếu đất”. Báo cáo cập nhật cho thấy, có tới hơn 12.234 ngôi nhà vẫn còn bị ngập nước tính đến ngày 13-10-2025.

Ngành nông nghiệp chịu thiệt hại nặng nề. Khoảng 22.600ha lúa và hoa màu bị ngập úng, hư hại hoàn toàn. Hàng trăm nghìn gia súc, gia cầm bị chết hoặc cuốn trôi, gây thiệt hại kinh tế lớn cho người dân và ảnh hưởng đến an ninh lương thực của khu vực. Tổng thiệt hại kinh tế ước tính lên tới hàng nghìn tỷ đồng, với các tỉnh như Thái Nguyên, Cao Bằng và Lạng Sơn chịu tổn thất nặng nề nhất.

Hệ thống hạ tầng giao thông và điện lực cũng bị tàn phá nặng nề. Nhiều tuyến đường quốc lộ và đường sắt bị sạt lở, chia cắt, gây cản trở nghiêm trọng cho công tác cứu hộ và cung cấp hàng hóa thiết yếu. Hàng trăm nghìn hộ gia đình bị mất điện trong nhiều ngày, khiến cuộc sống sinh hoạt và sản xuất bị đình trệ.Những nỗ lực cứu trợ và phục hồi kịp thời

Ngay khi thảm họa xảy ra, Chính phủ Việt Nam đã nhanh chóng có những chỉ đạo quyết liệt để ứng phó. Lực lượng quân đội, công an và các ban, ngành, địa phương đã được huy động tối đa để sơ tán người dân, cứu trợ khẩn cấp và khắc phục hậu quả. Thủ tướng Chính phủ đã ban hành quyết định hỗ trợ khẩn cấp hàng trăm tỷ đồng từ ngân sách Trung ương để các tỉnh chịu ảnh hưởng sớm ổn định đời sống nhân dân.

Các hoạt động cứu trợ từ cộng đồng cũng diễn ra mạnh mẽ. Nhiều tổ chức, cá nhân đã quyên góp tiền bạc, lương thực và nhu yếu phẩm để hỗ trợ đồng bào vùng lũ. Hình ảnh những chiến sĩ dầm mình trong mưa lũ để cứu người, những đoàn xe chở hàng cứu trợ vượt qua gian khó để đến với vùng ngập sâu đã thể hiện tinh thần “tương thân tương ái” cao đẹp của dân tộc Việt Nam.

Trong tình thế nước sông dâng cao, nhiều xã bị cô lập, giao thông tê liệt, xe cứu hộ không thể tiếp cận, đội ngũ của Viettel Post - đơn vị thành viên của Tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông Quân đội (Viettel) đã lần đầu triển khai hệ thống drone do chính đơn vị tự nghiên cứu và phát triển vào nhiệm vụ cứu trợ khẩn cấp.

Các drone của Viettel có tầm bay tối đa 5km, tải trọng 50kg, hoạt động ở độ cao 100m. Những thiết bị này có khả năng vận hành liên tục 24/24 nhờ cơ chế sạc - thay pin nhanh. Trung bình, mỗi chuyến bay chỉ mất khoảng 5 phút để hoàn thành nhiệm vụ giao hàng tiếp tế đến tay từng hộ dân trong vùng bị chia cắt.

Ngoài vận chuyển hàng cứu trợ, hệ thống drone công nghệ cao còn ghi nhận hình ảnh thực địa, xác định khu vực nguy hiểm, dẫn đường cho thuyền/xuồng vào ứng cứu, hỗ trợ lực lượng cứu hộ điều phối chính xác, kịp thời. Từ trên cao, công nghệ trở thành “đôi mắt” giúp nhìn rõ bức tranh thiên tai, giảm thiểu thiệt hại, chỉ dẫn đường di chuyển an toàn cho cư dân vùng lũ.

Tại khu vực xã Điềm Thụy - khu vực ngập sâu nhất tại tỉnh Thái Nguyên - thiết bị drone của Viettel đã thực hiện 200 lượt vận chuyển nhu yếu phẩm (tương đương 5 tấn hàng hóa) và 30 lượt dẫn đường, giúp lực lượng cứu hộ xác định tuyến tiếp cận nhanh nhất đến các khu vực chịu cảnh cô lập.

Đặc biệt, trong đêm 8-10, đội ngũ của Viettel đã kịp thời điểu khiển drone của Viettel bay qua vùng ngập, mang thuốc men đến cho gia đình có em bé 4 tháng tuổi bị sốt cao, co giật.Ở tỉnh Bắc Ninh - khu vực cũng hứng chịu mưa lũ lịch sử, tại các điểm vận hành cứu hộ khác như xã Bố Hạ và Đa Mai - drone của Viettel đã thực hiện gần 140 chuyến tiếp tế nhu yếu phẩm cần thiết. Tổng quãng đường bay lên đến gần 452km và tổng khối lượng vận chuyển là hơn 3 tấn.

Việc ứng dụng drone trong cứu trợ đã giúp rút ngắn thời gian tiếp cận người dân trong các tình huống khẩn cấp, mà còn thể hiện nỗ lực của Viettel trong việc đưa công nghệ vào phục vụ cộng đồng và ứng phó thiên tai một cách hiệu quả, kịp thời.

Trận lũ lụt lịch sử tại miền Bắc Việt Nam, gây ra những thiệt hại nặng nề và đau thương cho người dân. Tuy nhiên, trong gian khó, sức mạnh của tinh thần đoàn kết và sự đồng lòng của cả nước đã tỏa sáng, tạo động lực để các địa phương vượt qua khó khăn, khắc phục hậu quả và xây dựng lại cuộc sống. Thảm họa này cũng là một bài học đắt giá, đòi hỏi sự chuẩn bị tốt hơn và hành động quyết liệt hơn để ứng phó với những biến đổi khí hậu đang ngày càng gia tăng./.