Những mốc son đáng nhớ

Nằm giữa trung tâm phường Kim Liên - vùng đất giàu truyền thống, trường THCS Khương Thượng được thừa hưởng môi trường văn hóa, giáo dục đặc biệt của Thủ đô.

Năm 2025 là khoảng thời gian ghi nhiều dấu mốc đáng nhớ đối với trường THCS Khương Thượng. Tấm biển công trình chào mừng 95 năm thành lập Đảng bộ Thành phố Hà Nội được gắn vào ngày 17-3-2025 như một lời khẳng định về tầm vóc, vị thế và uy tín của Trường. Chỉ trong vài tháng, trường tiếp tục ghi dấu bằng cú đúp thành tích: đạt Kiểm định chất lượng giáo dục mức độ 3 vào tháng 5-2025 và đạt Chuẩn quốc gia mức độ 2 vào tháng 8-2025 - những chuẩn mực cao nhất theo tiêu chuẩn của ngành giáo dục Thủ đô. Đó là ngôi trường khang trang với 27 phòng học kiên cố, 13 phòng chức năng hiện đại, khuôn viên xanh - sạch - đẹp, đội ngũ 80 cán bộ, giáo viên, nhân viên, hơn 1.500 học sinh và bề dày thành tựu liên tục nhiều năm, đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn của một cơ sở giáo dục tiên tiến, hiện đại.

Để có được ngày hôm nay, trường THCS Khương Thượng đã trải qua hành trình nửa thế kỷ đầy thử thách, nỗ lực và đổi thay. Ký ức về hình ảnh ngôi trường nhỏ mang tên trường cấp 2 Trung Liệt - tiền thân của THCS Khương Thượng trong những ngày đầu gian khó được truyền lại qua lớp lớp thế hệ nhà giáo hiện lên như thước phim cũ quay chậm, đầy xúc cảm... Dãy phòng học thô sơ, bảng đen phấn trắng, những lớp học tuy chật chội mà ấm tình thầy trò... Năm 1975, trường đổi tên thành trường phổ thông cơ sở cấp I, II Khương Thượng. Trong hoàn cảnh đất nước còn nhiều khó khăn, tập thể giáo viên thời kỳ ấy bằng sự tận tâm đã xây dựng những viên gạch đầu tiên của truyền thống hiếu học, nề nếp và đoàn kết. Đến năm 1990, trường được tách thành hai cấp học riêng. Và rồi năm 2000 đánh dấu bước ngoặt quan trọng: sau khi sáp nhập với THCS Trung Tự, trường THCS Khương Thượng chính thức được thành lập theo Quyết định số 878/QĐ-UB của UBND quận Đống Đa trước đây. Cũng từ đây, mang trong mình sức sống mãnh liệt của một Hà Nội truyền thống và hiện đại, ngôi trường bắt đầu hành trình chuyển mình mạnh mẽ.

Dấu ấn người chèo lái

Hành trình hơn nửa thế kỷ in đậm dấu ấn của những người chèo lái - những người đứng mũi chịu sào, lặng thầm đặt từng viên gạch để hình thành nền nếp, tạo nên bản sắc và sức bền của một ngôi trường giữa lòng Hà Nội. Những viên gạch đầu tiên được cố nhà giáo Vũ Văn Khán đặt xuống trong giai đoạn 1975 -1980 là quãng thời gian đất nước còn bộn bề khó khăn. Trong vai trò Hiệu trưởng kiêm Bí thư Chi bộ, thầy Khán là người gây dựng nền nếp dạy - học của nhà trường, đưa tập thể non trẻ đi những bước đầu tiên, vững chãi mà giản dị.

Kế tục cây đuốc ấy, từ năm 1981 đến 1989, nhà giáo Nguyễn Đình Dư, nhà giáo Lưu Sĩ Quý, nhà giáo Lê Thúy Phiếu lần lượt đảm nhiệm chức vụ Hiệu trưởng - Bí thư chi bộ, từng bước đưa nhà trường đi vào ổn định.

Dài hơi và bền bỉ nhất phải kể đến 20 năm giữ chức vụ Hiệu trưởng của nhà giáo Hà Thị Thúy (1989 - 2009) - đây là giai đoạn trường thay đổi nhiều nhất: tách cấp, rồi sáp nhập để hình thành THCS Khương Thượng như hôm nay. Trong thời gian này, 16 năm liền trường đạt Tập thể Tiên tiến xuất sắc của ngành, đặt nền móng vững chắc cho sự phát triển của nhà trường.

Từ năm 2009 đến 2013, nhà giáo Lê Thị Hiền tiếp tục đưa nhà trường hòa vào nhịp đổi mới của thành phố, giữ vững thành tích xuất sắc, đồng thời hoàn thiện các tiêu chí để trường được công nhận chuẩn Quốc gia năm 2013 - dấu mốc thể hiện vị thế của Khương Thượng trên bản đồ giáo dục Thủ đô.

Nhà giáo Ngô Mỹ Lệ (2013 - 2018) đánh dấu giai đoạn “mở cửa”, phát triển các hoạt động giáo dục toàn diện, đưa chương trình song ngữ Anh - Nhật vào giảng dạy, tạo những sân chơi mới, thu hút học sinh tham gia, khiến học sinh tự tin hơn, mang đến cho các em những cơ hội để tiếp cận với nền văn hóa đầy bản sắc của quốc gia hiện đại cùng châu lục.

Từ năm 2018 đến nay, dưới sự điều hành của nhà giáo Bùi Thị Hồng Thủy, trường THCS Khương Thượng bước vào chặng đường mới. Cụ thể hóa phương châm “kỷ cương - trách nhiệm - sáng tạo - hiệu quả”, nhà trường tạo ra sự đổi thay ở mọi lĩnh vực. Một là, cơ sở vật chất được nâng cấp từng bước, đồng bộ, hiện đại, đáp ứng tiêu chuẩn trường học thân thiện - hội nhập. Hai là, đội ngũ nhà giáo được bồi dưỡng liên tục, phát triển theo hướng chuẩn hóa và chuyên nghiệp hóa, với 20 thạc sĩ, 31 đảng viên, 11 cán bộ đạt trình độ trung, cao cấp lý luận chính trị. Ba là, chất lượng giáo dục đại trà và mũi nhọn đều tăng trưởng ổn định qua từng năm học. Bốn là, hợp tác quốc tế được mở rộng, tiếp tục duy trì chương trình song ngữ Anh - Nhật, đưa mô hình tiếng Anh tiền IELTS vào giảng dạy, dự kiến tổ chức chương trình giảng dạy tiếng Trung vào năm học kế tiếp - điểm nhấn khiến Khương Thượng trở thành một trong những mô hình giáo dục hội nhập của giáo dục phường Kim Liên nói riêng và giáo dục Thủ đô nói chung.

Giữ lửa từ những điều bình dị

Chia sẻ về sự bứt phá của giai đoạn hiện nay, cô Bùi Thị Hồng Thuỷ - Hiệu trưởng trường THCS Khương Thượng khiêm tốn: trường bước vào thời kỳ phát triển mạnh mẽ, hiện đại và hội nhập như hôm nay là kết tinh từ nền móng nửa thế kỷ mà các thế hệ hiệu trưởng đã bền bỉ, chăm chút dựng xây; các thế hệ giáo viên đã cống hiến, học sinh nỗ lực, phụ huynh đồng hành và trên hết là sự quan tâm, tạo điều kiện về mọi mặt của các cấp lãnh đạo. Khương Thượng hôm nay là kết quả của hành trình dài mà nhiều thế hệ đã miệt mài xây dựng. Tất cả đều trở thành những lát cắt ký ức của một tập thể bền bỉ.

Những “sợi chỉ ký ức” từ học trò - thầy cô ở muôn nơi, để dù đi đâu, nhiều thế hệ học trò vẫn luôn giữ trong tim bóng dáng ngôi trường cũ. Cựu học sinh Nguyễn Thị Hồng Loan, Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân phường Kim Liên, khóa 1993 -1997 dành những dòng thơ thấm đẫm ký ức học trò về trường trong bài “Mái trường tuổi thơ”. Nhiều câu trong bài thơ như sống dậy khi chị nhắc về những năm tháng học trò: “Hàng cây xanh vẫn đây/ Những bảng đen, những viên phấn nhỏ/ Những lấm lem tuổi học trò vụng dại..” hay “Nhớ lời thầy nghe thiết tha đến vậy/ Nhớ con đò - bến cũ vẫn chờ mong” vang vọng tiếng trống trường, góc sân rợp bóng, và thầy cô “đã gieo vào lòng trò những hạt mầm tử tế”.

Ở phương trời khác tại nước Úc xa xôi, cô Trịnh Thị Thái - cựu nhà giáo Tổ Tự nhiên 2 - lại dành cho Khương Thượng một nỗi nhớ rất riêng, viết bằng tâm thế của người đã trải qua những ngày đứng lớp. Những câu chữ mềm mại, sâu lắng trong bài thơ “Về Khương Thượng...!”, nhưng có chút gì như nén lại như thể chỉ cần nhắm mắt lại là nghe thấy tiếng học trò gọi “cô ơi”: “Cô trở về Khương Thượng - Đống Đa/ Lặng lắng nghe tiếng học trò năm ấy.../Vẫn ngọt ngào, dạt dào yêu biết mấy/ Gió thu về đưa đẩy mãi vang xa...”.

Những câu thơ ấy không chỉ là hoài niệm, mà còn là minh chứng cho giá trị tinh thần ngôi trường Khương Thượng đã gây dựng - một thứ “tài sản mềm” không dễ gì có được, càng không thể đo bằng số liệu thi đua. Và cũng chính điều đó tạo nên một Khương Thượng vừa hiện đại, vừa giàu hồn cốt; vừa đổi mới mạnh mẽ, vừa giữ được sự ấm áp của một mái trường nhân văn.

Khương Thượng hôm nay đang mở ra một hành trình mới với môi trường giáo dục khang trang, hiện đại, hội nhập nhưng vẫn giữ nguyên những giá trị cốt lõi nề nếp, nhân ái, trách nhiệm, tinh thần bền chí làm nên bản sắc của trường suốt nửa thế kỷ qua. Từ truyền thống và vị thế mới, thầy trò Khương Thượng viết tiếp những trang đẹp hơn cho chặng đường tương lai, để ngôi trường giữa lòng Hà Nội vững vàng tiến bước trong ngành giáo dục Thủ đô, tiếp tục tỏa sáng, bền bỉ, chắc chắn, nuôi dưỡng khát vọng vươn xa./.