Tìm tĩnh trong động, tiếp tiến không dừng
Lý Mạc Phù
Mấy năm trước, đại dịch COVID-19 làm u ám thế giới, thay đổi cơ bản không ít khía cạnh của thế giới và cuộc sống của con người. Năm 2023, đại dịch bệnh này được tuyên cáo đã qua. Nhưng chỉ cần nhìn vào một số diễn biến như nhiệt độ Trái đất tiếp tục tăng; chiến tranh giữa Hamas và Israel ở khu vực Trung Đông bùng phát, trong khi xung đột Nga - Ukraina tiếp tục dai dẳng, thêm phần quyết liệt; kinh tế, thương mại thế giới chưa phục hồi rõ rệt và đối đầu giữa 2 nhóm đối tác lớn gay gắt hơn thì đủ để thấy thế giới có thể biến động bất ngờ, tiếp tục biến động mạnh mẽ như thế nào.
Trong thế giới như thế, đại đa số quốc gia, vùng lãnh thổ không tham gia trực tiếp vào, mà bị vạ lây bởi cuộc chơi ảnh hưởng và lợi ích chính trị thế giới, kinh tế, thương mại của một số đối tác lớn, các bên liên quan với nhau. Vì thế, lợi ích thiết thực trước mắt cũng như chiến lược lâu dài của diện đối tác này hạn chế tối đa tổn hại bởi bị vạ lây, tìm đối sách khả thi để thích ứng với biến động mới của môi trường chính trị đối ngoại, an ninh và kinh tế đối ngoại như chèo chống đưa thuyền vượt sóng gió, biến nguy thành an và tìm lợi thế từ đột biến.
Đối với diện các quốc gia và vùng lãnh thổ này, bài học đáng giá nhất có thể rút ra được là phải tìm cho mình thế tĩnh trong biến động; phải tiếp tục tiến bước chứ không được dừng trên con đường phát triển, hội nhập quốc tế đã lựa chọn. Ở mỗi thời, trong mỗi hoàn cảnh, vào mỗi thời khắc cụ thể, biện pháp chính sách có thể khác nhau, nhưng tâm thế phải vững vàng, cách tiếp cận phải nhất quán. Bởi chỉ như thế, mới có thể chủ động phòng ngừa và ứng phó, xử lý kịp thời và thích hợp, thu về được cái lợi và hạn chế được cái hại. Chính trị thế giới càng bị phân tuyến, chia rẽ, sự chủ động và thức thời, thực tế và linh hoạt càng thêm cần thiết, quan trọng. Chỉ khi tìm được thế tĩnh trong biến động, mới có thể thành công với sách lược, lấy tĩnh chế động; mới có thể tìm ra cách để tiếp tục tiến bước chứ không bị dừng bước, hoặc bị đẩy lùi. Mặt khác, phải tiếp tục vững vàng tiến bước đi qua mọi biến động mới có thể giúp củng cố thế tĩnh trong biến động.
Thế giới hiện đại vẫn chịu sự chi phối ở mức độ rất đáng kể bởi chính sách và hành động của các đối tác lớn. Nhưng vai trò, ảnh hưởng của các quốc gia và vùng lãnh thổ khác đang ngày càng tăng, càng quan trọng. Các đối tác lớn không thể ngăn cản hay hủy hoại được xu thế này. Vì thế, thế giới hiện tại tuy vẫn còn là thời của các đối tác lớn, nhưng đồng thời cũng đã bắt đầu là thời của cả những quốc gia và vùng lãnh thổ khác. Bởi thế, thế giới trong năm 2024 chưa hết lo ngại nhưng vẫn có nhiều điều đáng để lạc quan./.