Lần đầu đến Bắc Kinh được một người bạn bản địa mời đến nhà ăn tối, tôi đã sửng sốt ngạc nhiên và đắm chìm trong hương vị với những món do chính tay bạn nấu, như hồng xíu cá hoa vàng, đùi lợn om xì dầu, thịt lợn xào sốt Bắc Kinh... 

Nhắc đến ẩm thực Bắc Kinh, người ta thường nghĩ ngay đến vịt quay. Đây là món ăn được chế biến cho vua chúa từ các đầu bếp trong triều đình. Đặc điểm của loại vịt quay này là lớp da mỏng và giòn, trong đó cách ăn truyền thống thường đi kèm với da và ít thịt, được đầu bếp thái lát trước mặt thực khách. Thịt vịt thường được ăn kèm hành lá, dưa leo và nước sốt đậu ngọt kèm với bánh kếp mỏng.

Ăn vịt quay chính hiệu tôi thường ghé đến nhà hàng Tuyền Tập Đức. Đây là một thương hiệu lâu đời của Trung Quốc, được thành lập vào năm 1864 (năm Đồng Trị thứ ba của triều đại nhà Thanh). Vào ngày thứ 6 của tháng 6 âm lịch cùng năm, Tuyền Tập Đức đã mở cửa hàng vịt quay đầu tiên trên phố Tiền Môn. 

Nghe nói đầu bếp là một viên Ngự Thiện của triều đình xin thoái vị rồi ra mở quán ăn này. Sau này, thương hiệu Tuyền Tập Đức được công tư hợp doanh hóa và phát triển ra hơn trăm cửa hàng khắp cả nước, đến nay đã 160 năm. Đến Bắc Kinh, bạn nên đến thưởng thức vịt quay tại cửa hàng Tuyền Tập Đức trên phố đi bộ Vương Phủ Tỉnh nằm cạnh Thiên An Môn.

Món ngon thứ hai mà Vua Càn Long, Khang Hy, Từ Hy Thái hậu và Hoàng gia ưa thích là món lẩu thịt cừu. Lẩu cừu hay còn gọi là lẩu cừu non Mông Cổ là món ăn có nguồn gốc từ Mông Cổ trong thời nhà Nguyên. Người Trung Quốc gọi món này là Shuàn Yángròu (涮羊肉÷). Mùa đông giá lạnh mà quây quần xung quanh nồi lẩu cừu vừa ăn vừa uống rượu là những khoảnh khắc tuyệt vời, đúng với khái niệm thưởng thức ẩm thực.

Nhắc đến lẩu cừu, người ta lập tức nhớ ngay đến đại tửu lầu Donglaishun (Đông Lai Thuận). Đây là 1 trong 8 nhà hàng nổi tiếng thời Bắc Kinh cũ và được mở cửa vào thời Vua Đạo Quang nhà Thanh. Tiền thân của Đông Lai Thuận là quán rượu nhỏ tại phố Đại Tiền Môn có tên gọi là Chính Dương Lâu. 

Chủ quán họ Tôn đến từ Sơn Đông nói rằng, đặt tên Chính Dương Lâu là nhờ phúc ấm từ Chính Dương Môn (một cửa thành cổ Bắc Kinh) để công việc kinh doanh của mình như Mặt trời ban trưa luôn thịnh vượng. Trong thời Trung Hoa Dân quốc, Chính Dương Lâu là một trong những nhà hàng nổi tiếng nhất ở Bắc Kinh vào thời điểm đó. 

Các quan chức tài phiệt như Viên Thế Khải, Lê Nguyên Hồng, Đoạn Kỳ Thụy thường lui đến đây mở tiệc tùng chiêu đãi khách quý. Trên đường Vương Phủ Tỉnh có quán Đông Lai Thuận rất bắt mắt, các bạn nên ghé ăn quán này.

Sinh thời, mỗi tuần ông Mao Trạch Đông đều ghé qua 2 quán ăn nổi tiếng này (Tuyền Tập Đức và Đông Lai Thuận) tại đường Vương Phủ tỉnh để thưởng thức. Ông từng đề chữ lưu niệm, đại ý nhất định bảo tồn văn hóa ẩm thực dân tộc Tuyền Tập Đức và Đông Lai Thuận.

Nói đến văn hóa ẩm thực Bắc Kinh, còn phải kể đến ẩm thực cung đình. Đây là di sản quý giá được truyền lại từ Hoàng cung cổ xưa. Ẩm thực cung đình nổi tiếng thế giới nhờ sự lựa chọn nguyên liệu tinh tế, cách chế biến cầu kỳ và hình thức đẹp mắt. Những món như súp tổ yến, súp vây cá mập, heo sữa nướng,... đều là những món kinh điển của ẩm thực cung đình. 

Những món ăn này không chỉ ngon mà cách trình bày cũng rất đặc biệt. Mỗi món ăn đều đẹp mắt như một tác phẩm nghệ thuật. Tôi thường chiêu đãi khách ăn món cung đình tại nhà hàng Bạch Gia Đại Viện, địa chỉ ở số 15 phố Tô Châu, Bắc Kinh. Ở đây là một khu vườn xưa của một vị vương tử cải tạo thành một khu ẩm thực cung đình. 

Lạc vào đây như trong vườn thượng uyển của nhà vua, tùng bách, hoa lá, hòn non bộ đều rực rỡ bắt mắt. Các nhân viên trong quần thể ăn mặc cổ trang phục vụ khách như hầu hạ vua chúa. Các món mà Từ Hy Thái hậu ưa thích đều được các đầu bếp khéo tay bào chế phục vụ bạn, chỉ cần bạn không tiếc tiền để mua vui hưởng thụ.

Ngoài những món ngon kể trên, Bắc Kinh còn có 10 phố đi bộ ẩm thực đêm, đường phố bán đầy đủ các món ngon dân gian Bắc Kinh. Bao gồm các phố ăn đêm mở đến nửa đêm như phố đêm Guijie ở quận Đông Thành, khối phố 21 ở Triều Dương Heshenghui, phố thương mại Zhongjun ở World City quận Triều Dương, phố thương mại và ẩm thực Xiaoyun ở quận Triều Dương...

Nơi tôi muốn giới thiệu và nhấn mạnh cho các tín đồ ẩm thực chính là thiên đường ẩm thực Bắc Kinh - Guijie! Ở đây tập hợp nhiều nhà hàng và quầy bán đồ ăn dân gian, dù là tôm càng cay hay lẩu nướng, bạn đều có thể tìm thấy ở đây. 

Mỗi khi màn đêm buông xuống, nơi đây trở nên rất sôi động và nhộn nhịp người qua lại, như thể những món ngon của cả thành phố đều tụ tập về đây vậy. Nó khiến bạn hoa mắt, chóng mặt bởi hàng trăm món ăn khác lạ và chắc hẳn bạn sẽ quên mất đường về.

Bắc Kinh là một thành phố rộng lớn và nhiều điểm thăm quan nổi tiếng. Các bạn nên lợi dụng tầu điện ngầm ở đây để đi đến những điểm mà mình muốn đến. Chúc các bạn có những giây phút đẹp đẽ tại thành phố cổ đại hoàng gia này! ./.