Những kết quả đạt được

Trong giai đoạn 2015 - 2020, tỉnh Quảng Ninh ban hành nhiều cơ chế, chính sách chăm lo bảo đảm an sinh xã hội, phúc lợi xã hội. Ngoài những chính sách chung của cả nước, tỉnh đã ban hành 19 chính sách riêng về an sinh, phúc lợi xã hội, nổi bật như: nâng mức chuẩn trợ giúp xã hội và mở rộng, bổ sung nhóm đối tượng thụ hưởng, chính sách bố trí nguồn lực đưa các xã, thôn ra khỏi diện đặc biệt khó khăn, hoàn thành mục tiêu Chương trình 135 giai đoạn 2017 - 2020 trên địa bàn tỉnh; mức chi hỗ trợ các dự án phát triển sản xuất, đa dạng hóa sinh kế và nhân rộng mô hình giảm nghèo trên địa bàn tỉnh, giai đoạn 2018 - 2020; chính sách hỗ trợ trong các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông và giáo dục thường xuyên trên địa bàn tỉnh; một số nhiệm vụ, giải pháp cấp bách phòng, chống dịch COVID-19 bảo đảm an sinh xã hội và ổn định tình hình kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh…

Đặc biệt, tỉnh Quảng Ninh đã ưu tiên bố trí nguồn lực lớn cho các vùng đặc biệt khó khăn, đồng bào dân tộc thiểu số, các đối tượng chính sách, yếu thế.

Việc thực hiện chính sách dân tộc trên địa bàn tỉnh đạt được nhiều kết quả tích cực, giúp đồng bào các dân tộc thiểu số trong tỉnh thụ hưởng đầy đủ, kịp thời những chương trình, dự án, chính sách của Đảng và Nhà nước.

Nhờ đó, đời sống vật chất, tinh thần của người dân vùng miền núi, biên giới, hải đảo ngày càng được nâng lên rõ rệt, kéo giảm chênh lệch vùng miền, góp phần bảo đảm an ninh - quốc phòng.

Điển hình như Nghị quyết số 50/2016/NQ-HĐND, ngày 7-12-2016, của Hội đông nhân dân tỉnh về việc bố trí nguồn lực đưa các xã, thôn ra khỏi diện đặc biệt khó khăn, hoàn thành mục tiêu Chương trình 135 giai đoạn 2017 - 2020 trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh.

Từ đó, bố trí ngân sách, huy động các nguồn lực với tổng kinh phí 1.544 tỷ đồng để cải thiện cơ sở hạ tầng giao thông, thủy lợi, hệ thống điện, trường học, trạm y tế, nước sinh hoạt và công trình hạ tầng khác phù hợp quy hoạch nông thôn mới...

Kết quả đã đưa 17 xã, 54 thôn ra khỏi diện đặc biệt khó khăn sớm hơn 1 năm so với lộ trình mục tiêu đặt ra. Giai đoạn này, tổng chi cho an sinh xã hội của Quảng Ninh đạt khoảng 8.981 tỷ đồng, bình quân tăng 14,9%/năm, gấp 1,8 lần giai đoạn 2011 - 2015; bố trí hơn 2.600 tỷ đồng thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới và đưa các xã, thôn ra khỏi diện đặc biệt khó khăn.

Tỷ lệ dân cư thành thị được sử dụng nước sạch, dân cư nông thôn được sử dụng nước hợp vệ sinh tăng lần lượt từ 93% và 91,4% năm 2015 lên 98% và 98,3% năm 2020. Hoàn thành việc triển khai hỗ trợ xây mới, sửa chữa nhà ở cho người có công (giai đoạn 2) với gần 4.000 hộ gia đình được thụ hưởng chính sách.

Các chính sách hỗ trợ đất ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt, tín dụng ưu đãi cho hộ đồng bào dân tộc thiểu số, hộ nghèo ở xã, thôn, bản đặc biệt khó khăn; đào tạo nghề, hỗ trợ việc làm được triển khai hiệu quả; nhận thức, ý chí vươn lên thoát nghèo của người dân tại địa bàn khó khăn được nâng lên; nhiều hộ dân đã tự nguyện xin ra khỏi diện hộ nghèo.

Tỷ lệ hộ nghèo theo tiêu chí đa chiều giảm từ 4,56% năm 2015 xuống còn 0,23% năm 2020; giảm tỷ lệ thất nghiệp khu vực thành thị còn 4,05%.Phấn đấu vì tương lai

Ngoài những chính sách chung của cả nước, tỉnh Quảng Ninh đã ban hành hàng chục chính sách của tỉnh về an sinh, phúc lợi xã hội. Giai đoạn 2020 - 2022, tổng chi an sinh, phúc lợi xã hội trên địa bàn tỉnh đạt trên 6.000 tỷ đồng, gấp 2 lần so với trước đó.

Năm 2023, có khoảng 1.437 tỷ đồng được Quảng Ninh chi cho công tác an sinh xã hội, tăng 21,8% so với năm 2022. Riêng 6 tháng đầu năm 2024, tổng kinh phí thực hiện an sinh xã hội trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh ước đạt 1.144 tỷ đồng, tăng 10% so với cùng kỳ.

Nguồn ngân sách nhà nước chi cho an sinh, phúc lợi xã hội tập trung vào các chính sách việc làm, đất ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt, đào tạo nghề, giáo dục, y tế, giảm nghèo, đền ơn, đáp nghĩa, bảo hiểm, trợ giúp xã hội đối với trẻ em, người cao tuổi, người khuyết tật.

Tỉnh Quảng Ninh dành khoảng 2.600 tỷ đồng để thực hiện Chương trình tổng thể phát triển bền vững kinh tế - xã hội gắn với bảo đảm vững chắc quốc phòng, an ninh ở các xã, thôn, bản vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới, hải đảo giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030, nhằm khuyến khích người nghèo, người dân ở vùng khó khăn phát triển sản xuất, vươn lên thoát nghèo và làm giàu, nâng cao khả năng tự bảo đảm an sinh.

Ngoài ra, tỉnh cũng phân bổ 457 tỷ đồng kinh phí tăng cường cơ sở vật chất, mua sắm thiết bị dạy học ngành giáo dục, dành 245 tỷ đồng kinh phí tăng cường cơ sở vật chất ngành y tế (giai đoạn 1), 277 tỷ đồng kinh phí hỗ trợ học phí cho trẻ em mầm non, học sinh phổ thông, học viên giáo dục thường xuyên trên địa bàn.

Từ nguồn tiết kiệm chi thường xuyên, tỉnh đã bố trí 745,5 tỷ đồng chi đầu tư công để đầu tư xây dựng 12 trường học chất lượng cao ở các huyện, thị xã, thành phố trong toàn tỉnh...

Bên cạnh chính sách của Trung ương, tỉnh Quảng Ninh ban hành những chính sách riêng nhằm bảo đảm an sinh xã hội như chăm sóc, trợ giúp người có công với cách mạng, người cao tuổi, người khuyết tật, trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, đối tượng yếu thế, người nghèo, hỗ trợ giáo dục, hỗ trợ bảo hiểm y tế...

Hiện nay, mức chuẩn trợ giúp xã hội của tỉnh là 700.000đồng/tháng (cao hơn 1,4 lần so với mức chuẩn của Trung ương), mở rộng hơn các đối tượng thuộc diện được hưởng chính sách trợ giúp xã hội so với quy định của Trung ương.

Theo đó, hỗ trợ chế độ điều dưỡng phục hồi sức khỏe đối với người có công với cách mạng và thân nhân liệt sĩ trên địa bàn tỉnh khi tham gia điều dưỡng theo quy định của Trung ương; hỗ trợ điều dưỡng phục hồi sức khỏe đối với một số người có công với cách mạng được hưởng chính sách điều dưỡng 2 năm một lần trong năm mà không thực hiện điều dưỡng theo chính sách của Trung ương, hỗ trợ thêm hằng tháng đối với người có công với cách mạng đang hưởng trợ cấp, phụ cấp hằng tháng theo quy định tại Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng ngoài mức hỗ trợ do ngân sách Trung ương bảo đảm với tổng kinh phí gần 63 tỷ đồng/năm.

Cuối năm 2022, tỉnh Quảng Ninh hoàn thành Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025 theo chuẩn nghèo đa chiều Chính phủ quy định, chuyển sang thực hiện chuẩn nghèo đa chiều của tỉnh theo Nghị quyết số 13/2023/NQ-HĐND quy định chuẩn nghèo đa chiều áp dụng trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2023 - 2025 với chuẩn thu nhập cao hơn 1,4 lần chuẩn thu nhập quy định tại chuẩn nghèo của Chính phủ.

Từ nguồn ngân sách nhà nước chi cho lĩnh vực an sinh xã hội không ngừng tăng, tỉnh Quảng Ninh đã đầu tư hoàn thiện đồng bộ hệ thống các trung tâm y tế cấp huyện. Nhiều trường học chất lượng cao ở các huyện, thị xã, thành phố đang được đầu tư xây dựng...

Đặc biệt, tỉnh có nhiều chính sách hỗ trợ đóng bảo hiểm y tế cho các đối tượng chính sách xã hội nhằm không ngừng cải thiện, nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân, góp phần tăng tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế...

Tỉnh thực hiện kịp thời chính sách cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí cho trẻ em dưới 6 tuổi (đạt 99,8%), hỗ trợ chính sách đặc thù cho 6.218 lượt trẻ em theo Nghị quyết 21/2021/NQ-HĐND, của Hội đồng nhân tỉnh với tổng số tiền 9,84 tỷ đồng, thực hiện hỗ trợ cho 2.000 lượt trẻ em có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn tỉnh, bao phủ bảo hiểm y tế đạt 95,2%, số người tham gia bảo hiểm xã hội đạt 43,2% so với lực lượng lao động.

Tỉnh Quảng Ninh đã hoàn thành đưa điện lưới quốc gia đến 100% số thôn, bản vùng cao, biên giới và các đảo có dân cư sinh sống. Mở rộng cơ hội tiếp cận các dịch vụ y tế, giáo dục chất lượng cao và nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe nhân dân, nhất là ở vùng sâu, vùng xa.

Chất lượng giáo dục không ngừng được nâng lên; công tác y tế có nhiều chuyển biến, số giường bệnh trên 1 vạn dân gấp đôi bình quân chung của cả nước. Chỉ số phát triển con người (HDI) nằm trong nhóm 5 địa phương cao nhất cả nước.

Diện mạo, cảnh quan ở các địa phương thay đổi từng ngày. Đời sống nhân dân không ngừng được cải thiện; mở rộng cơ hội tiếp cận dịch vụ y tế, giáo dục chất lượng cao và bảo đảm chất lượng chăm sóc sức khỏe của nhân dân.

Đặc biệt, diện mạo nhiều vùng nông thôn thay đổi rõ rệt, thu nhập của người dân khu vực nông thôn đạt 41,5 triệu đồng/người/năm, tăng 3,8 lần so với năm 2010.

Quảng Ninh là tỉnh có huyện đầu tiên trong cả nước đạt chuẩn nông thôn mới, có xã đạt chuẩn nông thôn kiểu mẫu. Đó cũng chính là việc hướng đến các tiêu chí của “hạnh phúc” mà văn kiện Đại hội Đảng lần thứ XIII đã nêu, trong đó cốt lõi là người dân phải được hưởng phúc lợi xã hội, hài hòa giữa đời sống vật chất và đời sống văn hóa tinh thần.

Nhờ những chính sách cụ thể nâng cao phúc lợi xã hội, chăm lo an sinh xã hội cho nhân dân, đời sống nhân dân tỉnh Quảng Ninh ngày càng được nâng cao về chất lượng, tạo bước chuyển biến lớn trong phát triển văn hóa - xã hội, con người, bảo đảm an sinh xã hội, thu hẹp chênh lệch vùng, miền, khoảng cách giàu nghèo.

Tính đến cuối năm 2023, toàn tỉnh Quảng Ninh chỉ còn 246 hộ nghèo, chiếm tỷ lệ 0,064%, 3.063 hộ cận nghèo, chiếm tỷ lệ 0,797% tổng số hộ dân toàn tỉnh. Đến tháng 9-2024, trên địa bàn tỉnh giảm 226/246 hộ nghèo, bằng 91,86% kế hoạch năm 2024, giảm 1.591 hộ cận nghèo, bằng 132,58% kế hoạch năm 2024.

Năm 2025, để người dân trên địa bàn tiếp tục được thụ hưởng những chính sách an sinh xã hội một cách tốt nhất, tỉnh Quảng Ninh tiếp tục triển khai đồng bộ, quyết liệt các giải pháp nhằm phát triển nâng cao chất lượng sống cho người dân.

Trong đó, chú trọng gắn kết chặt chẽ giữa các mục tiêu tăng trưởng kinh tế với phát triển con người, xây dựng văn hóa giàu bản sắc Quảng Ninh. Đồng thời bảo đảm an sinh, phúc lợi, tiến bộ và công bằng xã hội, hài hòa giữa đời sống vật chất và đời sống văn hóa tinh thần; triển khai đồng bộ các giải pháp giảm nghèo đa chiều; quan tâm, chăm lo phát triển giáo dục, đào tạo, y tế, nhất là ở các xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới, biển đảo, thực hiện hiệu quả công tác y tế dự phòng và y tế cơ sở, phấn đấu thu nhập bình quân năm của người dân khu vực nông thôn đạt trên 5.000 USD và tới năm 2030 là đạt khoảng 8.000 - 10.000 USD, tỷ lệ số hộ gia đình nông thôn được sử dụng nước sạch đạt chất lượng theo đúng quy chuẩn.

Tầm nhìn đến năm 2045, tỉnh xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu, nông thôn mới thông minh giàu đẹp, văn minh, hiện đại, người nông dân và cư dân nông thôn có thu nhập cao, đời sống phát triển./.